YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ 

Tarih: 28.02.2018 Esas: 2018/1009 Karar: 2018/2584

Cezai Şart – Taşınmaz Satış Aracılığı

Özet :

Fahiş olduğu görülen cezai şarttan mahkemece belli bir oranda indirim yapılmalıdır. Taşınmaz satışı aracısının bulduğu alıcıyla, aracıyı atlayarak doğrudan doğruya ilişki kurarak ve aracıya komisyon ödemeyerek satışı gerçekleştiren satıcının sözleşmeyi ihlal ettiği kabul edilmelidir.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

YARGITAY  KARARI

Davacı, davalı ile arasında 05.07.2013 tarihli taşınmazın satılması/kiralanması hakkında aracılık sözleşmesi imzalandığını, şirketin taşınmaz satışı için üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, davalının taşınmazın satışı için davacı şirket tarafından bulunan … isimli şahısla komisyon ücreti ödememek için doğrudan anlaştığını, sözleşmeye aykırı olan bu durum için 18.000,00 TL’lik cezai şartın tahsili için başlatılan icra takibine davalının haksız itiraz ettiğini ileri sürerek, vaki itirazın iptali ile takibin devamına, % 20 icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, davalının … 12.İcra Müdürlüğü’nün 2013/21327 Esas sayılı dosyasında takibe vaki itirazının kısmen iptali ile takibin 15.900,00 TL asıl alacak yönünden itirazın iptali ile takibin devamına, fazlaya ilişkin takibin iptaline, bu yönden davanın reddine, alacak yargılama ile belli olduğundan davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2-Taraflar arasında yapılan 05.07.2013 tarihli sözleşmenin 6.1. maddesinde sözleşmenin süresi 30 gün olarak belirlenmiş olmakla birlikte 5.6. maddesinde “Müşteri, sözleşme süresi boyunca veya sürenin sona ermesinden itibaren 90 gün içerisinde REMAX Karun’un temsil ettiği, bulduğu, kendisine gönderdiği, tanıştırdığı kişi veya kuruluşlarla REMAX Karun’un onayı olmadan taşınmaza ilişkin satış ve/veya satış vaadi/kiralama işlemi yapmamayı peşinen kabul ve taahhüt eder.”, 5.7. maddesinde ise, “REMAX Karun eğer satış işlemine aracılık ediyorsa, müşteri işbu sözleşmenin 5.1,5.3,5.4,5.5,5.6 maddelerindeki taahhütlerini yerine getirmemesi halinde REMAX Karun’a üçüncü maddede taşınmazın satış bedeli olarak belirlenen meblağın %6+KDV’sine denk düşen 18.000,00TL’yi cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt eder.” hükmü düzenlenmiştir. Dosya kapsamı incelendiğinde, davalının sözleşmeye konu dairesini, sözleşme süresinin bitiminden sonra 13.08.2013 de dava dışı …’a sattığı anlaşılmaktadır. Dava dışı … ile davacı arasında imzalanan 17.07.2013 tarihli “Alış/Kiralama için Temsil Yetkisi Sözleşmesi” ile 01.08.2013 tarihli “Ön Kapora Teslim Formu” başlıklı belge incelendiğinde, alıcıyı davacının bulduğu, bu şekilde, davalının aracılık sözleşmesinin 5.6. maddesini ihlal ettiği, davacının 5.7. maddesinde düzenlenen cezai şartı hakettiği anlaşılmaktadır. Mahkemenin de kabulü bu yöndedir ancak TBK.nun 182/son maddesi gereğince, hakim fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir. Şu halde mahkemece, belirlenen cezai şart miktarının fahiş olup olmadığının re’sen incelenmesi, cezai şartta tenkis gerekip gerekmediğinin mahkemece tartışılması gerekirken, bu yönler gözetilmeden eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 8,20 TL kalan harcın davacıdan alınmasına, peşin alınan 271,53 TL harcın istek halinde davalıya iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 28/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.