YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ
Tarih: 23.10.2017 Esas: 2017/7353 Karar: 2017/12859
Kambiyo Senedi – Bono – Ciro Yasağı
Özet :
Keşideci tarafından konulan kayıtla kambiyo senedinin cirosu yasaklanabilir. Bir ciranta tarafından kayıt ise sadece o ciranta bakımından hüküm ifade eder.
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
YARGITAY KARARI
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Alacaklı tarafından, borçlular hakkında çeke dayalı olarak, kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla başlatılan takipte, çekin keşidecisi olarak gözüken borçlu … Yol Asfaltlama … AŞ.nin vekili icra mahkemesine başvurarak, takibe konu çekin, lehtar …AŞ ile aralarındaki hukuki ilişkinin teminatı olarak düzenlendiğini, çekin arkasına da, müvekkili şirket tarafından, “iş bu çek teminat çeki olup, cirolanamaz ve icra takibine konu edilemez” şerhi işlendiğini, ancak çekin çalınıp, çekin arkasındaki şerhin beyaz kimyasal bir madde ile kaplanıp lehtara ait olmayan kaşe ve imza kullanılarak çekin tedavüle sürüldüğünü iddia ederek takibin iptalini talep etmiş, mahkemece istemin reddine karar verilmiştir.
“Keşideci tarafından konacak bir kayıtla, poliçenin cirosu yasaklanabilir. Senede, ‘ciro olunmayacağı’ veya ‘… yazılı olmadığı’ (menfi … kaydı) konarak bu amaca ulaşılabilir. Keşidecinin koyacağı ciro yasağı, senedi nama yazılı hale getirir. Bir ciranta tarafından konan kayıt ise. sadece o ciranta bakımından sonuç yaratır; ciranta, ciro ettiği şahıstan sonraki hamillere (senedi ciro ile alan) karşı sorumluluktan kurtulur” (… 6102 sayılı TTK.nun 788/2. maddesine göre ise, ciro edilemez kaydı bulunan çekin ancak alacağın temliki yolu ile devri mümkündür. Bu durumda, çekin yüzünde bulunan ciro edilemez kaydı çekin kambiyo senedi niteliğini etkilemez ise de, ciro yoluyla devrini engeller.
Bu durumda, mahkemece, borçlu … Yol Asfaltlama … AŞ vekili tarafından, çekin arkasında yazılı olduğu ileri sürülen; “iş bu çek teminat çeki olup, cirolanamaz ve icra takibine konu edilemez” şeklindeki şerhin beyaz kimyasal bir madde ile kapatıldığı yönündeki iddianın doğruluğunun araştırılması için bilirkişi incelemesi yaptırılıp, yukarıda belirtilen ilke de gözetilerek, oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.