YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ

Tarih: 21.12.2015 Esas: 2015 / 1537 Karar: 2015 / 17351

Sebepsiz Zenginleşmeye Dayalı Alacaklar İçin Zamanaşımı Bir Yıldır – Bonoya Dayalı Sebepsiz Zenginleşme Davası Keşideciye Karşı Açılabilir; Avalist Sorumlu Tutulamaz.

Özet:

Dava, itirazın iptali talebine ilişkindir. Dosya içeriğinden, zamanaşımına uğramış bonoya istinaden genel haciz yoluyla takip yapıldığı anlaşılmaktadır. 6102 SK’nun 732. maddesinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı davalar için zamanaşımı süresi, senedin zamanaşımına uğradığı tarihten itibaren bir yıldır. Bononun vadesine göre hesap edilen üç yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonraki bir yıllık zamanaşımı süresi de gözetildiğinde takibin süresinde yapıldığı dosya kapsamı ile sabittir. Bonoya dayalı sebepsiz zenginleşme davası keşideciye karşı açılabilir; avalist sorumlu tutulamaz. Mahkemece, açıklanan hususlar dikkate alınmaksızın sebepsiz zenginleşme nedeni ile açılacak davanın zamanaşımının on yıl olduğu yolundaki gerekçesi isabetsiz olduğu gibi avalist yönünden davanın kabulüne karar verilmesi de hatalıdır. 

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalılar vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalılar vek. Av. S.. Y.. gelmiş, diğer taraftan kimse gelmemiş olduğundan onun yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-KARAR-

Davacı vekili, müvekkilinin 5.2.2009 tanzim 10.10.2009 vade tarihli 40.000 TL bedelli bononun son cirantası-hamili olduğunu, bononun borçluları davalılar aleyhine girişilen genel haciz yolu ile takibe haksız olarak itiraz edildiğini, dayanak senedin zamanaşımına uğradığını, bu nedenle kambiyo senetlerine özgü takibe konu yapıldığını, senette “nakten” kaydının bulunduğunu, zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına, % 20 icra inkar tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili, müvekkillerinin bonoda keşideci ve kefil konumunda olduğunu, takip konusu bononun vadesinin 10.10.2009 icra takibinin ise 01.10.2013 tarihli olduğunu, bononun her halükarda zamanaşımına uğradığını, taraflar arasında temel ilişki bulunmadığını belirterek, davanın reddini istemiş, ıslah dilekçesiyle TTK’nun 644. maddesindeki bir yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra iş bu dava açıldığından davanın reddi talep edilmiştir.

Mahkemece, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, davalı taraf davanın zamanaşımına uğradığını savunmuş ise de, davacının talebi senede dayalı alacağın tahsil edilmediğine yönelik olduğundan 10 yıllık sebepsiz zenginleşme nedeni ile alacağın talep edilebileceği, TTK’nun 644. maddesi çerçevesinde keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini ispat etmesi gerektiği, 10.10.2009 ödeme tarihli keşideci T.. S.., kefili İ.. Ö.. olan senedin zamanaşımına uğradığı, her ne kadar davalı vekilince senet bedelinin ödendiği belirtilmiş ise de, ödeme savunmasının ispatlanamadığı, davalı İ.. de kefil sıfatıyla borçtan sorumlu olduğu, bilirkişi raporu ile hesaplanan faiz miktarının yerinde olduğu gerekçeleri ile davanın kısmen kabulüne, davalılara icra takip tarihi itibari ile 40.000 TL asıl alacak olmak üzere toplam 54.281,64 TL borçlu olduğu anlaşıldığından davalıların icra dosyasına yapmış olduğu itirazın bu miktar üzeriden iptaline, takibin bu miktardan devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, % 20 tazminatın davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir.

1.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2.Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK’nun 732. maddesinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olarak açılan takip ve davalarda zamanaşımı süresi senedin zamanaşımına uğradığı, tarihten itibaren 1 yıldır. Bononun vadesine (10.10.2009) göre hesap edilen üç yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonraki bir yıllık zamanaşımı süresi de gözetildiğinde takip tarihi (27.9.2013) itibariyle takibin süresinde yapıldığının kabulü gerekir. Mahkemenin sebepsiz zenginleşme nedeni ile açılacak davanın zamanaşımının 10 yıl olduğu yolundaki gerekçesi isabetsiz olduğu gibi anılan yasa hükmü gereğince sebepsiz zenginleşme davasının keşideciye karşı açılabileceği avalistin bundan sorumlu tutulamayacağı gözetilmeden avalist olan davalı İ.. Ö.. yönünden davanın kabulü doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı İ.. Ö.. yararına BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı İ.. Ö.. yararına takdir edilen 1.100,00.-TL. duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı İ.. Ö..’e ödenmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 21.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.