YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ
Tarih: 26.12.2018 Esas: 2018/3231 Karar: 2018/12869
Trafik Kazasından Kaynaklanan Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Ve Defin Gideri – Hatır Taşıması – İndirim Nedenleri – İbraname
Özet:
Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve defin gideri istemine ilişkindir. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 6098 sayılı TBK’nin 51.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse … İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir.
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı da…ın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalı …vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 16.06.2013 tarihinde davacı …’nin eşi, diğer davacıların annesi …’nin yolcu olarak bulunduğu davalı …nezdinde trafik sigortalı araç ile davalı …ye trafik sigortalı aracın karıştığı kaza sonucu destek …’nin vefat ettiğini belirterek şimdilik davacı eş için 200,00 TL, davacı … için 200,00 TL, davacı … için 100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının ve tüm davacılar için 500,00 TL defin giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, ıslah dilekçesi ile talebini yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, da…ın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; davacıların destekten yoksun kalma tazminat talebinin Euro … A.Ş açısından kısmen kabulü ile … için 20.369,6 TL, … … için 1.236,7 TL, … için 1.236,7 TL’nin 500,00 TL’lik miktar bakımından dava tarihi olan 29/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile bakiye 22.343,00 TL’nin ıslah tarihi olan 02/04/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı …den tahsiline, davacıların destekten yoksun kalma tazminat talebinin … … A.Ş açısından kabulü ile … için 59.411,34 TL, … … için 3.607,07 TL, … için 3.607,07 TL’nin 500,00 TL’lik miktar bakımından dava tarihi olan 29/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile bakiye 66.125,48 TL’nin ıslah tarihi olan 02/04/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı …den tahsiline, 500,00 TL cenaze ve defin giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalı …vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-)Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-)Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve defin gideri istemine ilişkindir.
Davalı …vekili yargılama aşamasındaki savunmalarında, desteğin kazaya karışan araçta hatır için taşındığını ileri sürerek belirlenecek zarardan indirim yapılması gerektiğini bildirmiştir. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 6098 sayılı TBK’nin 51.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse … İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir.
Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Bu nedenlerle, mahkemece, dava konusu olayda desteğin akrabası olan araç sürücüsü ile yolculuk ettiği sırada yaşanan trafik kazasında vefat etmesi sebebiyle davacılar lehine hükmedilen tazminattan %20 oranında hatır taşımacılığı indirimi yapılmıştır.
Dava dışı araç sürücüsü … …, Ölen destek …’nin kayınbiraderi, davacı …’nin de kardeşi olduğu sabit olup desteğin eşi … ile sürücü … … arasında kardeşlik ilişkisi şeklinde yakın akrabalık bağı bulunduğu anlaşılmış olup bu taşımada hatır taşıması bulunmamasına rağmen aksi düşünce ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-)…’ın yerleşik uygulamaları gereği davalı davacının meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan gerçek defin gideri zararlarını tazmin ile sorumlu olup davacının kendi milli değerlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. Bu bağlamda; taziye teşekkür giderleri, yemek giderleri, mevlit gideri v.s gibi zorunlu olmayan cenaze merasimi giderlerine yönelik olarak … Belediyesi tarafından bildirilen 8.850,00 TL ve 10.520,00 TL arası meblağ yerine aynı Belediye tarafından belediyeye müracaat etmeden örf adet göz önünde bulundurulmadan yapılan definler için 1.050,00 TL ve 1.270,00 TL arası bildirilen tutardan 1.050,00 TL esas alınarak hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde 500,00 TL defin giderine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
4-) Davalı …vekilinin temyiz itirazlarının incelemesine gelince;
Davalı …vekili, dosyaya 06.08.2014 tarihli “Makbuz ve İbraname” başlıklı belgeyi sunarak, davada hüküm altına alınan maddi tazminatın fer’ileriyle birlikte davacı tarafa ödendiğini bildirmiştir. 06.08.2014 tarihli “Makbuz ve İbraname” başlıklı belge incelendiğinde; davacılar vekilinin “toplam 85.995,58 TL’nin ödenmesi konusunda anlaşmaya varıldığı, fazlaya ilişkin hak, alacak, ve talepler ile işbu hasara ilişkin her türlü dava ve hukuki işlem başlatma haklarından feragat ettiklerini” imzasıyla tevsik ettiği görülmüştür. Davacılar vekili tarafından davalı …ye verilen ve davalı …vekilince dosyaya sunulan “Makbuz ve İbraname” başlıklı belgenin davaya etkisinin mahkemece değerlendirilmesi yönünden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı …vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara ve davalı …Ş.’ne geri verilmesine 26/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.