YARGITAY 14.HUKUK DAİRESİ

Tarih: 19.12.2018 Esas: 2016/10133 Karar: 2018/9248

Ön Alım Davası – Fiili Taksim – Nispi Vekalet Ücreti

Özet:

Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir. Bu bedel aynı zamanda dava değeri olduğundan yargı harcında dikkate alınması gerekir. Dava açıldığı sırada bu harcın yatırılması gerekir. Harcın eksik ödenmesi halinde 492 sayılı Harçlar Kanununun 30. maddesi uyarınca işlem yapılmadan hüküm kurulması halinde vekalet ücretine bu bedel üzerinden hükmedilmesi gerekir.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 29.08.2014 gününde verilen dilekçe ile … iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 24.12.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, önalım hakkından kaynaklanan … iptali ve tescil isteğine ilişkindir.

Davacı vekili, müvekkilinin 91 ada 42 parsel sayılı taşınmazdaki 22 no’lu bağımsız bölümün ½ payla maliki olduğunu, dava dışı önceki malikin 1/2 payını müvekkilinin rızası olmaksızın davalıya sattığını ileri sürerek önalım hakkı nedeniyle dava konusu payın davalı adına olan … kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, fiili taksim nedeniyle davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, taşınmazın mimari projesinde içten merdivenli şekilde dubleks mesken olduğu, ancak dubleks meskenin alt katındaki bölüm ile üst katındaki bölüm arasındaki merdivenin kaldırılıp kapatıldığı, alt ve üst kat için 2 ayrı giriş kapısı yapılıp iki ayrı bağımsız bölüm olarak kullanıldığı, maliklerin taşınmazı bu şekilde fiili taksim yaparak kullandıkları gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.

1)Yapılan yargılamaya, toplanan deliller ve tüm dosya içeriğine göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.

2)Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;

Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır.

Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.

Bu bedel aynı zamanda dava değeri olduğundan yargı harcında dikkate alınması gerekir. Dava açıldığı sırada bu harcın yatırılması gerekir. Harcın eksik ödenmesi halinde 492 sayılı Harçlar Kanununun 30. maddesi uyarınca işlem yapılmadan hüküm kurulması halinde vekalet ücretine bu bedel üzerinden hükmedilmesi gerekir.

Somut uyuşmazlıkta, önalım bedeli tapudaki satış bedeli olan 48.000,00TL ile davalı tarafından ödenen harç ve masraflardan ibaret olup, harcı tamamlanan değer 48.000,00TL olduğundan, dava reddedildiğine göre davalı yararına harcı tamamlanan değer üzerinden nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, dava konusu taşınmazın dava tarihi itibariyle belirlenen değeri üzerinden vekalet ücreti takdiri doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK’nın 438/7. maddesi uyarınca hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine; (2) numaralı bent uyarınca davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 8.bendin hükümden çıkarılmasına, yerine “8-Yargılamada kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 5.580,00TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine” ibaresinin yazılmasına, hükmün DÜZELTİLMİŞ ve değiştirilmiş bu şekli ile ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.12.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.