YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ
Tarih: 26.05.2016 Esas: 2014 / 24006 Karar: 2016 / 6479
Trafik Kazasında Ölen Kişinin Motorsiklete Kendi İsteğiyle ve Kasksız Bindiği Dikkate Alınarak Hatır Taşıması Nedeniyle Tazminattan Uygun Bir İndirim Yapılmalıdır.
Özet:
Dava, ölümlü trafik kazası nedeniyle trafik sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir. Dosya içeriğinden, trafik kazasında ölen kişinin motorsiklete kendi isteğiyle ve kasksız olarak bindiği anlaşılmaktadır. Hatır üzerine yapılan işler, bir menfaat karşılığı olmadan yapıldığından, bu nevi işlerde zarar görenin müterafik kusurunun bulunması halinde tazminattan uygun bir indirim yapılması gerektiği kabul edilmektedir. Trafik kazası sonucu desteğin vefat etmesi olayında yapılan işin hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için yapılan işin kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı, zarar görenin kusuru bulunup bulunmadığı gibi hususlar araştırılarak varılacak sonucuna göre karar verilmelidir.
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili, davacılardan ….’nın eşi diğerlerinin babası olan ….’ın maliki ve sürücüsü olduğu motorsikletin, davalının trafik sigorta şirketi olduğu araç ile halatla bağlı olarak çekilmesi sırasında meydana gelen trafik kazasında ….’ın vefat ettiğini belirterek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutularak toplam 10.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının 21.06.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davacılar vekili, ıslah dilekçesi ile talebini toplamda 198.518,15 TL’ye yükseltmiş ve 04.07.2013 tarihinden itibaren faiz talep etmiştir.
Davalı …… vekili, desteğin kasksız olarak motorsiklete bindiğini ve hatır için taşındığını belirtmiş ve davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kabulüne, davacılardan … için 143.836,70 TL, … için 20.354,61 TL ve … için 34.326,84 TL olmak üzere toplam 198.518,15 TL ölüm nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihi olan 04/07/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (poliçe limitiyle sınırlı kalmak kaydıyla) davalıdan alınarak davacılara verilmesine, karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, ölümlü iki taraflı trafik kazası nedeniyle desteğin sürücüsü olduğu aracın trafik sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
1) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 52/1. maddesi hükmüne göre zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.
Davaya konu olan olayda, davacıların desteğinin kullandığı motosiklete kasksız bindiği, motosikletin kendisini çeken aracın halatının dolanması nedeniyle meydana gelen trafik kazasında desteğin, trafik kazası ile husulü mümkün künt travmadan gelişen kafatası kemiği kırıkları ile birlikte beyin kanamasına bağlı komplikasyonlar sonucu vefat ettiği, dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Desteğin motosiklete kasksız olarak binmiş olması halinde 6098 sayılı BK’nın 52. maddesi uyarınca zarar görenin müterafik kusuru kabul edilmeli ve bu nedenle de belirlenecek kusur oranında bir indirim yapılması zorunludur. Bu itibarla somut olayda yukarıda anılan kanun maddesi gereğince tazminattan indirim yapılmasının gerekip gerekmediği hususunun tartışıldıktan sonra bir karar verilmesi gerekirken, bu hususun karar yerinde değerlendirilmemiş olması bozmayı gerektirmiştir.
2) Hatır üzerine yapılan işler bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi yapılan işlerde ve zarar görenin müterafik kusurunun tespiti halinde 6098 Sayılı Kanunu’nun 51. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay içtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Bu itibarla, davalının savunmaları üzerinde durularak, ceza mahkemesi dosyası da değerlendirilerek, mahkemece dava dışı şahsın sürücüsü olduğu aracın halatla bağlı olan desteğin bulunduğu motorsikletin çekilmesi sırasında meydana gelen trafik kazası sonucu desteğin vefat etmesi olayında yapılan işin hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için yapılan işin kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı, hususları araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken açıklanan hususlar araştırılmadan karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüştür.
Hakim, tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Mahkemece bu husus göz ardı edilerek yazılı olduğu şekilde eksik inceleme ile karar tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 26.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.