İSTANBUL …. İŞ MAHKEMESİ SAYIN HÂKİMLİĞİNE BİLİRKİŞİ RAPORU
ESAS NO : 20../…
DAVACI : …………….
VEKİLİ : Av. ……………
DAVALILAR : 1. ………………… (Alt işveren)
- ………………… (Asıl işveren)
VEKİLİ : Av. …………
KONU : Davacı iddia ve davalı savunmaları, toplanan deliller ve dosya içeriği incelenerek, 27.12.2016 tarihli ara karar uyarınca hazırlanan bilirkişi raporudur.
- İDDİA VE TALEP
Davacı vekili, 06.06.2016 tarihli dava dilekçesi ile özetle; davacının davalı işverenin işyerinde hasta bakıcı olarak çalıştığını, davacının işe giriş tarihinin 26.04.2006 olduğunu, 23.05.2016 tarihinde emekliliğe hak kazandığını, bu nedenle 1475 sayılı İş Kanununun 14/3 maddesi gereğince emeklilik nedeniyle gerekli ödemelerin yapılması için 09.05.2015 tarihinde SGK’ya başvurarak gelen cevabi yazıyı 10.05.2016 tarihinde işverene ihtarname ile gönderdiğini, davacının vardiya saatlerinin 08.00-20.00 ve 20.00-08.00 arasında olduğunu, davacının her gün fazla mesai yaptığını, davacının ücretinin asgari ücret olduğunu, davacının bayramlarda ve tatillerde çalıştığını, davacının senelik izin alacağının son 5 senesini almadığını, davacının asıl işvereninin İstanbul Memorial Sağlık Yatırımları A.Ş. olduğunu, davacının bugüne kadar asgari geçim indirimi alacaklarını almadığını iddia ederek 1.000 TL kıdem tazminatı, 200 TL ihbar tazminatı, 500 TL fazla çalışma ücreti, 500 TL genel tatil çalışma ücreti, 300 TL yıllık izin ücreti, 250 TL asgari geçim indirimi alacağının tahsilini istemiştir.
- SAVUNMA VE CEVAP
Davalılar vekili, tarihsiz cevap dilekçesi ile özetle; davacının davalı şirkette 26.04.2006-22.05.2016 tarihleri arasında hasta bakım memuru olarak çalıştığını, davacının gerçek fesih iradesinin davalı şirketten ayrılmak, başka bir işyerinde çalışmak olduğunu, sigortalılık süresi ve prim ödeme günü tamamlanması hususuna dayalı kıdem tazminatı talebinin yasal koşullarının oluşmadığını, davacının bazı dönemlerde fazla çalışmasının olduğunu, bu çalışmasının ücretlerinin de davacıya kesintisiz ödendiğini, ayrıca davacının davalıların kuralları gereği işe giriş ve çıkışlarında sisteme kartlarını okuttuklarını, davacının çalışma saatlerinin bu puantaj kayıtları ile tespit edilebildiğini, davacının fazla çalışma ücreti alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının resmi tatillerde ve dini bayramlarda çalışmadığını, davacının genel tatil ücreti alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının kullanmaya hak kazandığı yıllık izin süresinin 170 gün olduğunu, davacının 159 gün yıllık ücretli izin kullandığını, kullanmadığı 11 günlük izin karşılığının net 431,74 TL olarak Mayıs 2016 maaş bordrosu ile davacıya ödendiğini, davacının asgari geçim indirimi alacaklarının ödendiğini iddia ederek davanın reddini istemiştir.
- TESPİT OLUNAN HUSUSLAR
- Celp ve ibraz olunan belgeler
- Dava dilekçesi ekinde, ihbarname suretinin sunulduğu,
- Cevap dilekçesi ekinde, işe giriş çıkış bildirgelerinin, maaş bordrolarının ve ödeme belgelerinin, puantaj kayıtlarının, yıllık ücretli izin defterinin, özlük dosyasının sunulduğu tespit edilmiştir.
Tanık Beyanları
Davacı tanığı ……………., 27.10.2016 tarihli duruşmada; “2009 ile 2016 arası davacı ile çalıştıklarını, ikisinin de hasta bakım personeli olduklarını, agi ile beraber en son 1.344,00 TL maaş aldıklarını, hepsini bankadan aldıklarını, sabah 08.00-20.00 arasında çalıştığını, vardiyalı olduğu için hafta sonları da çalıştığını, 3 gün çalışıp 1 gün izin kullandıklarını, ayda 18 gün çalışıp diğer günler tatil olduklarını, vardiyalarına denk geldiği zaman dini ve milli bayramlarda çalıştıklarını, fazla mesaileri olursa ek olarak eklendiğini, 12 saat ve üzeri fazla mesai ödendiğini, 11 saat ile ödenmediğini, biriktiğini, işten çıktığında kendisininkilerin ödendiğini, aynı sistemde davacının da çalıştığını, ancak davacıya net olarak ödenip ödenmediğini bilmediğini, davacının iş akdinin 3.600’den sona erdirildiğini, yıllık izin kullanılmadığında onun parasını verdiklerini, davacının da yıllık izin parasını aldığını sandığını” beyan etmiştir.
Davacı tanığı ……………., 27.10.2016 tarihli duruşmada; “2013-2015 arası davacı ile çalıştıklarını, ikisinin de hasta bakıcı olduklarını, sabah 08.00 akşam 20.00 arası çalıştıklarını, vardiyalı olduğu için hafta sonları ile dini ve milli bayramlarda çalıştıklarını, davacının yıllık izinlerini kullandığını, davacının asgari ücret maaş aldığını, hepsini bankadan aldığını, fazla mesai yapıldığında 12 saat ve üzerinin ödendiğini, 12 saatin altındakilerin ödenmediğini, davacıya yıldırma politikası uygulandığını, yoğun bakıma çekildiğini, 3-4 kara birden baktırıldığını, davacının buna dayanamadığını ve işten çıktığını” beyan etmiştir.
Davalı tanığı ……………, 27.12.2016 tarihli duruşmada; “2001’den beri davalı işyerinde çalıştığını, davacının 2006 yılında işe girdiğini hatırladığını, davacının hasta bakım hizmetlerinde olduğunu, kendisinin hemşirelik hizmetlerinde müdür yardımcısı olduğunu, davacının iki vardiya olarak çalıştığını, 08.00-20.00 ile 20.00-08.00 arasında iki vardiya olarak çalıştığını, vardiyaya denk gelirse cumartesi Pazar çalıştıklarını, davacının ne kadar maaş aldığını bilmediğini, hepsinin bankaya yattığını, davacının yıllık izinlerini kullandığını, vardiyalı olduğu için denk gelirse dini ve milli bayramlarda çalışıldığını, davacının fazla mesai yaptığının olduğunu, eğer fazla mesai yaptıkları saatleri izin olarak kullanacağız demezlerse ücretlerini aldıklarını, davacının agi alıp almadığını bilmediğini, duyduğu kadarı ile davacının emeklilik sebebi ile işten ayrıldığını, haftada 4 gün çalıştıklarını, ekstra bir şey olduğu zaman 5 gün de çalışmış olabildiklerini” beyan etmiştir.
Davalı tanığı ……………., 27.12.2016 tarihli duruşmada; “2007’den davacı ayrılıncaya kadar davacı ile çalıştıklarını, davacının hasta bakımda çalıştığını, kendisinin sorumlu rehber hemşire olduğunu, vardiya usulü geçerli olduğunu, 08.00-20.00 ile 20.00-08.00 olarak iki vardiya olduğunu, davacının ikisinde de çalıştığını, davacının vardiyasına denk gelirse dini ve milli bayramlar ile hafta tatillerinde çalıştığını, davacının yıllık izinlerini kullandığını, kendi istekleri doğrultusunda ya da vardiyasına denk gelirse fazla mesaiye kalındığını, fazla mesailerin ödendiğini, agi alacağı kalıp kalmadığını bilmediğini, davacının emeklilik istediğinden dolayı iş akdinin sona erdiğini, haftada 4 gün çalışmalarının olduğunu, maaşların bankaya yattığını” beyan etmiştir.
- HİZMET SÜRESİ VE ŞEKLİ
Davacı vekili, davacının işe giriş tarihinin 26.04.2006 olduğunu, 23.05.2016 tarihinde emekliliğe hak kazandığını iddia etmiştir.
Davalılar vekili, davacının davalı şirkette 26.04.2006-22.05.2016 tarihleri arasında hasta bakım memuru olarak çalıştığını iddia etmiştir.
Dosyada mevcut işe giriş çıkış bildirgelerinin incelenmesinden, davacının 06.05.2006-22.05.2016 tarihleri arasında 1064736 işyeri sicil numaralı ………………. çalışanı olarak kuruma bildirildiği tespit edilmiştir.
Davacının işe giriş çıkış kayıtlarından, davacının 23.05.2016 tarihinde çalıştığı tespit edilmiştir.
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. (4857 sayılı İş Kanunu madde 2/6)
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesi uyarınca, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” Bu maddeye göre, “bir işverenden, işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan, bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran gerçek veya tüzel kişiyi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar alt işveren olarak belirtilmektedir. Alt işverene verilen iş, işyerinde mal veya hizmet üretiminin yardımcı işlerinden olmalıdır. Asıl işin bölünerek alt işverene verilmesi durumunda ise, verilen iş işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir iş olmalıdır. Alt işveren, üstlendiği iş için görevlendirdiği işçilerini sadece o işyerinde aldığı işte çalıştırmalıdır. İşçiler sadece asıl işverene ait işyerinde değil de, farklı işverenlere ait çeşitli işyerlerinde çalışıyorlarsa, asıl işveren-alt işveren ilişkisinden söz edilemez. Alt işverene verilen iş, işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin bir iş olmalı, asıl işe bağımlı ve asıl iş sürdüğü müddetçe devam eden bir iş olmalıdır. Alt işveren işçisi, alt işveren tarafından alt işverenin aldığı işten dolayı bu süre zarfında sadece bu işte çalışmış ve alt ve asıl işveren arasındaki ilişki sona erdiğinde veya asıl işveren alt işveren ilişkisi devam ederken iş ilişkisi sonlanmış ise, işçinin feshe bağlı alacakları dâhil tüm işçilik alacaklarından asıl işveren, alt işverenle birlikte sorumludur, işçi asıl işveren ilişkisi başlamadan önce de alt işveren işçisi olarak, alt işverenin kendi işinde veya alt işverenin üstlendiği farklı bir asıl işverende çalışmış ve işçinin iş sözleşmesi sonra kurulan asıl alt işveren ilişkisi sırasında veya bitiminde sonlanmış ise, alt işveren tüm süre üzerinden işçilik alacaklardan sorumlu iken, asıl işveren sadece kendi dönemindeki süre ve ücret üzerinden alt işverenle birlikte sorumludur. (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 25.01.2010 tarih, 2009/32292 Esas, 2010/1149 Karar sayılı kararı)
Bu durumda, nihai değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının hizmet süresi boyunca davalı asıl işveren …………….. işyerinde çalıştığı tespit edildiğinden, davacının hizmet süresinin 26.04.2006-23.05.2016 tarihleri arasında 10 yıl 30 gün olduğu, davaya konu alacak taleplerinden davalı …………………………..’nin de asıl işveren olarak sorumlu olacağı kanaatine ulaşılmıştır.
- ÜCRET
Davacı vekili, davacının ücretinin asgari ücret olduğunu iddia etmiştir.
Dosyaya sunulan ücret bordrolarında da, davacının ücretinin asgari ücret olarak tahakkuk ettirildiği tespit edildiğinden, davacının ücretinin asgari ücret olduğu tespit edilmiştir.
- DEĞERLENDİRME VE HESAPLAMA
Dosya kapsamı tetkik edildiğinde, taraflar arasındaki ihtilafın, davacının iş akdinin haklı nedenle feshedilip edilmediği, bu doğrultuda davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmayacağı, davacının fazla çalışma ücreti, genel tatil çalışma ücreti, yıllık izin ücreti ve asgari geçim indirimi alacaklarının bulunup bulunmadığı, davacının alacaklarının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı hususlarında olduğu tespit edilmiştir.
Zamanaşımı itirazı yönünden:
Davalılar vekili, davacının ücret alacaklarının zamanaşımına uğradığını iddia etmiştir. Davacının talep ettiği alacaklardan,
- Yıllık izin ücreti alacağının 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması ve bu alacağın akdin feshi tarihi olan 22.05.2016 tarihinde muaccel olması sebebiyle, dava tarihi itibariyle (06.06.2016) zamanaşımına uğramamıştır.
- Fazla çalışma ücreti, genel tatil çalışma ücreti ve asgari geçim indirimi alacaklarının 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması ve bu alacakların alacağın doğduğu tarihte muaccel olması sebebiyle, dava tarihinden (06.06.2016) geriye dönük hesaplanan 5 yıldan öncesi (06.06.2011 tarihinden öncesi) zamanaşımına uğrayacaktır.
Kıdem ve ihbar tazminatı alacağı yönünden:
Davacı vekili, davacının işe giriş tarihinin 26.04.2006 olduğunu, 23.05.2016 tarihinde emekliliğe hak kazandığını, bu nedenle 1475 sayılı İş Kanununun 14/3 maddesi gereğince emeklilik nedeniyle gerekli ödemelerin yapılması için 09.05.2015 tarihinde SGK’ya başvurarak gelen cevabi yazıyı 10.05.2016 tarihinde işverene ihtarname ile gönderdiğini iddia etmiştir.
Davalı vekili, davacının gerçek fesih iradesinin davalı şirketten ayrılmak, başka bir işyerinde çalışmak olduğunu, sigortalılık süresi ve prim ödeme günü tamamlanması hususuna dayalı kıdem tazminatı talebinin yasal koşullarının oluşmadığını iddia etmiştir.
Bu durumda, davacının iş akdinin haklı nedenle feshedilip feshedilmediği hususunda hukuki değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, ara karar gereği talep doğrultusunda kıdem ve ihbar tazminatı hesaplanacaktır.
1475 sayılı İş Kanunu madde 14 esaslarına göre davacının toplam hizmet süresi 10 yıl 29 gündür. Davacının son brüt ücreti 1.647,00 TL’dir. Fesih tarihi itibariyle kıdem tazminatı tavanı: 4.092,53 TL
| Brüt Ücret | Toplam | |||||||
| 1.647,00 TL | x | 10 | yıl | = | 16.470,00 TL | |||
| 1.647,00 TL | / | 12 | ay | x | 0 | ay | = | 0,00 TL |
| 1.647,00 TL | / | 365 | gün | x | 30 | gün | = | 135,37 TL |
| + | ____________ | |||||||
| Toplam Brüt | = | 16.605,37 TL | ||||||
| % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi | = | 126,03 TL | ||||||
| – | ____________ | |||||||
| Net Kıdem Tazminatı Alacağı | = | 16.479,34 TL | ||||||
Davacının ihbar öneli 8 hafta, ihbar tazminatına esas brüt ücreti 1.647,00 TL olarak tespit edilmiştir.
| Brüt Ücret | Toplam | ||||||||||
| 1.647,00 TL | / | 30 | gün | X | 7 | gün | X | 8 | hafta | = | 3.074,40 TL |
| Gelir Vergisi Kesintisi | = | 461,16 TL | |||||||||
| % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi | = | 23,33 TL | |||||||||
| – | ____________ | ||||||||||
| Net İhbar Tazminatı Alacağı | = | 2.589,91 TL | |||||||||
- Fazla çalışma ücreti alacağı yönünden:
Davacı vekili, davacının vardiya saatlerinin 08.00-20.00 ve 20.00-08.00 arasında olduğunu, davacının her gün fazla mesai yaptığını iddia etmiştir.
Davalı vekili, davacının bazı dönemlerde fazla çalışmasının olduğunu, bu çalışmasının ücretlerinin de davacıya kesintisiz ödendiğini, ayrıca davacının davalıların kuralları gereği işe giriş ve çıkışlarında sisteme kartlarını okuttuklarını, davacının çalışma saatlerinin bu puantaj kayıtları ile tespit edilebildiğini iddia etmiştir.
Dosyaya sunulan işe giriş çıkış kayıtlarının 01.01.2014-23.05.2016 tarihleri aralığını kapsadığı ve bu kayıtlardan davacının çalışma sürelerinin tespit edilebildiği görülmektedir.
Bu durumda, yerleşik Yargıtay içtihatları doğrultusunda, 01.01.2014-23.05.2016 tarihleri arasına ilişkin olarak yazılı delil niteliğindeki işe giriş çıkış kayıtlarına itibar edilerek hesaplama yapılacak, ilgili dönemde davacıya yapılan ödeme var ise mahsup edilecektir.
Davacının çalışma süreleri tespit edilirken, 4857 sayılı İş Kanunun 68/1 maddesi gereğince, ara dinlenme süreleri;
- 4 saat veya daha kısa süreli işlerde 15 dakika,
- 4 saatten fazla ve 7,5 saate kadar (7,5 saat dahil) süreli işlerde yarım saat,
- 7,5 saatten fazla süreli işlerde 1 saat,
- Yerleşik Yargıtay içtihatları doğrultusunda 11 saati aşan işlerde 1,5 saat olarak, 14 saati aşan işlerde 2 saat olarak çalışma süresinden düşülmüştür.
Aynı zamanda, günlük 11 saati aşan çalışmaların fazla çalışma olarak kabul edilmesi gerektiğinden, bu şekilde geçen çalışmalardan ara dinlenme süresi düşüldükten sonra yapılan fazla çalışmalar da hesaba dahil edilmiştir.
| HESAPLAMA SÜRESİ | ASGARİ ÜCRET | ASGARİ ÜCRET ÇARPANI | BRÜT ÜCRET | FAZLA ÇALIŞMA SAATİ | TOPLAM | BORDRO İLE ÖDENEN | TOPLAM | |||||||||
| Ocak 2014 | arası | 1.071,00 TL | 1 | 1.071,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 2 | saat | x | 14,28 TL | 106,17 TL | = | 0,00 TL |
| Şubat 2014 | arası | 1.071,00 TL | 1 | 1.071,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 8,5 | saat | x | 60,69 TL | 173,73 TL | = | 0,00 TL |
| Mart 2014 | arası | 1.071,00 TL | 1 | 1.071,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 3,5 | saat | x | 24,99 TL | 0,00 TL | = | 24,99 TL |
| Nisan 2014 | arası | 1.071,00 TL | 1 | 1.071,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 3 | saat | x | 21,42 TL | 0,00 TL | = | 21,42 TL |
| Mayıs 2014 | arası | 1.071,00 TL | 1 | 1.071,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 6,5 | saat | x | 46,41 TL | 0,00 TL | = | 46,41 TL |
| Temmuz 2014 | arası | 1.134,00 TL | 1 | 1.134,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 1,5 | saat | x | 11,34 TL | 0,00 TL | = | 11,34 TL |
| Ekim 2014 | arası | 1.134,00 TL | 1 | 1.134,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 8 | saat | x | 60,48 TL | 0,00 TL | = | 60,48 TL |
| Kasım 2014 | arası | 1.134,00 TL | 1 | 1.134,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 14,5 | saat | x | 109,62 TL | 0,00 TL | = | 109,62 TL |
| Aralık 2014 | arası | 1.134,00 TL | 1 | 1.134,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 9 | saat | x | 68,04 TL | 0,00 TL | = | 68,04 TL |
| Ocak 2015 | arası | 1.201,50 TL | 1 | 1.201,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 3,5 | saat | x | 28,04 TL | 0,00 TL | = | 28,04 TL |
| Mart 2015 | arası | 1.201,50 TL | 1 | 1.201,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 8,5 | saat | x | 68,09 TL | 0,00 TL | = | 68,09 TL |
| Nisan 2015 | arası | 1.201,50 TL | 1 | 1.201,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 4 | saat | x | 32,04 TL | 0,00 TL | = | 32,04 TL |
| Mayıs 2015 | arası | 1.201,50 TL | 1 | 1.201,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 11,5 | saat | x | 92,12 TL | 0,00 TL | = | 92,12 TL |
| Temmuz 2015 | arası | 1.273,50 TL | 1 | 1.273,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 2,5 | saat | x | 21,23 TL | 0,00 TL | = | 21,23 TL |
| Ağustos 2015 | arası | 1.273,50 TL | 1 | 1.273,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 6,5 | saat | x | 55,19 TL | 0,00 TL | = | 55,19 TL |
| Kasım 2015 | arası | 1.273,50 TL | 1 | 1.273,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 6,5 | saat | x | 55,19 TL | 0,00 TL | = | 55,19 TL |
| Aralık 2015 | arası | 1.273,50 TL | 1 | 1.273,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 17 | saat | x | 144,33 TL | 0,00 TL | = | 144,33 TL |
| Ocak 2016 | arası | 1.647,00 TL | 1 | 1.647,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 2 | saat | x | 21,96 TL | 170,19 TL | = | 0,00 TL |
| Şubat 2016 | arası | 1.647,00 TL | 1 | 1.647,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 11,5 | saat | x | 126,27 TL | 208,62 TL | = | 0,00 TL |
| Mart 2016 | arası | 1.647,00 TL | 1 | 1.647,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 39,5 | saat | x | 433,71 TL | 0,00 TL | = | 433,71 TL |
| Nisan 2016 | arası | 1.647,00 TL | 1 | 1.647,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 48,5 | saat | x | 532,53 TL | 0,00 TL | = | 532,53 TL |
| Mayıs 2016 | arası | 1.647,00 TL | 1 | 1.647,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 5 | saat | x | 54,90 TL | 356,85 TL | = | 0,00 TL |
| + | ____________ | |||||||||||||||
| Toplam Brüt | = | 1.804,74 TL | ||||||||||||||
| Sigorta Primi %14 | = | 252,66 TL | ||||||||||||||
| İşsizlik Sigorta Primi %1 | = | 18,05 TL | ||||||||||||||
| – | ____________ | |||||||||||||||
| Vergiye Tabi Ücret | = | 1.534,03 TL | ||||||||||||||
| Gelir Vergisi Kesintisi | = | 230,10 TL | ||||||||||||||
| % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi | = | 13,70 TL | ||||||||||||||
| – | ____________ | |||||||||||||||
| Net Fazla Çalışma Ücreti Alacağı | = | 1.290,23 TL | ||||||||||||||
İşe giriş çıkış kayıtlarının sunulmadığı 06.06.2011-31.12.2013 tarihleri aralığında sunulan ücret bordrolarının incelenmesinden, davacıya 06-08-09-10-11/2011, 01-02-04-05-07-09-12/2012, 01-02-05-06-12/2013 dönemlerinde fazla çalışma ücreti tahakkuk ettirilerek ödemesinin yapıldığı tespit edilmiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 24.01.2012 tarih, 2012/1470 Esas, 2012/1646 Karar sayılı kararında, “İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.” içtihadını benimsemiştir.
Bu dönemlere ilişkin olarak dosya kapsamında yazılı delil bulunmadığı için, davacının bu dönemlerde daha fazla çalışma yaptığını iddia etmesinin mümkün olmadığı tespit edilmiştir.
Ücret bordrosu ile fazla çalışma ücreti tahakkuk ettirilmeyen 01.07.2011-31.07.2011, 01.12.2011-31.12.2011, 01.03.2012-31.03.2012, 01.06.2012-30.06.2012, 01.08.2012-31.08.2012, 01.10.2012-30.11.2012, 01.03.2013-30.04.2013, 01.07.2013-30.11.2013 tarihleri arasında çalışma olgusunu her türlü delille ispatlama imkanı bulunmaktadır.
Bu hususta dinlenen tanıklardan;
Davacı tanığı ………….., 2009 ile 2016 arası davacı ile çalıştıklarını…sabah 08.00-20.00 arasında çalıştığını, vardiyalı olduğu için hafta sonları da çalıştığını, 3 gün çalışıp 1 gün izin kullandıklarını, ayda 18 gün çalışıp diğer günler tatil olduklarını…fazla mesaileri olursa ek olarak eklendiğini, 12 saat ve üzeri fazla mesai ödendiğini, 11 saat ile ödenmediğini, biriktiğini, işten çıktığında kendisininkilerin ödendiğini, aynı sistemde davacının da çalıştığını, ancak davacıya net olarak ödenip ödenmediğini bilmediğini
Davacı tanığı ……………., 2013-2015 arası davacı ile çalıştıklarını…sabah 08.00 akşam 20.00 arası çalıştıklarını, vardiyalı olduğu için hafta sonları ile dini ve milli bayramlarda çalıştıklarını…fazla mesai yapıldığında 12 saat ve üzerinin ödendiğini, 12 saatin altındakilerin ödenmediğini
Davalı tanığı ………….., 2001’den beri davalı işyerinde çalıştığını…davacının iki vardiya olarak çalıştığını, 08.00-20.00 ile 20.00-08.00 arasında iki vardiya olarak çalıştığını, vardiyaya denk gelirse cumartesi Pazar çalıştıklarını…davacının fazla mesai yaptığının olduğunu, eğer fazla mesai yaptıkları saatleri izin olarak kullanacağız demezlerse ücretlerini aldıklarını…haftada 4 gün çalıştıklarını, ekstra bir şey olduğu zaman 5 gün de çalışmış olabildiklerini
Davalı tanığı ………………, 2007’den davacı ayrılıncaya kadar davacı ile çalıştıklarını…08.00-20.00 ile 20.00-08.00 olarak iki vardiya olduğunu, davacının ikisinde de çalıştığını…kendi istekleri doğrultusunda ya da vardiyasına denk gelirse fazla mesaiye kalındığını, fazla mesailerin ödendiğini…haftada 4 gün çalışmalarının olduğunu beyan etmişlerdir.
Bu durumda, nihai değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, tanık anlatımlarından, davacının haftanın 5 günü 08.00-20.00 veya 20.00-08.00 saatleri arasında, 1,5 saat ara dinlenme süresi düşüldükten sonra günde 10,5 saat, haftada 10,5 saat x 5 gün = 52,5 saat çalıştığı kanaatine ulaşılmıştır. Böylece davacının haftalık fazla çalışma süresi 52,5 saat – 45 saat = 7,5 saat, aylık 7,5 saat x 4 hafta = 30 saat olarak tespit edilmiş olup, bu doğrultuda hesaplama yapılacak, yıllık izinde geçen süreler değerlendirme dışı tutulacaktır.
| HESAPLAMA SÜRESİ | BRÜT ÜCRET | FAZLA ÇALIŞMA SAATİ | TOPLAM | ||||||||
| Temmuz 2011 | arası | 796,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 159,30 TL |
| Aralık 2011 | arası | 837,00 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 167,40 TL |
| Mart 2012 | arası | 886,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 177,30 TL |
| Haziran 2012 | arası | 886,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 22,5 | saat | = | 132,98 TL |
| Ağustos 2012 | arası | 940,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 188,10 TL |
| Ekim 2012 | arası | 940,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 22,5 | saat | = | 141,08 TL |
| Kasım 2012 | arası | 940,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 188,10 TL |
| Mart 2013 | arası | 978,60 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 195,72 TL |
| Nisan 2013 | arası | 978,60 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 195,72 TL |
| Temmuz 2013 | arası | 1.021,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 204,30 TL |
| Ağustos 2013 | arası | 1.021,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 204,30 TL |
| Eylül 2013 | arası | 1.021,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 204,30 TL |
| Ekim 2013 | arası | 1.021,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 22,5 | saat | = | 153,23 TL |
| Kasım 2013 | arası | 1.021,50 TL | / | 225 | x | 1,5 | x | 30 | saat | = | 204,30 TL |
| + | __________ | ||||||||||
| Toplam Brüt | = | 2.516,12 TL | |||||||||
| Sigorta Primi | = | 377,42 TL | |||||||||
| – | __________ | ||||||||||
| Vergiye Tabi Ücret | = | 2.138,70 TL | |||||||||
| Gelir Vergisi Kesintisi | = | 320,80 TL | |||||||||
| % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi | = | 19,10 TL | |||||||||
| – | __________ | ||||||||||
| Net Fazla Çalışma Ücreti Alacağı | = | 1.798,80 TL | |||||||||
Böylece davacının toplam fazla çalışma ücreti alacağı, 1.290,23 TL (yazılı delil doğrultusunda hesaplanan) + 1.798,80 TL (tanık delili ile hesaplanan) = 3.089,03 TL olarak hesaplanmıştır.
Genel tatil çalışma ücreti alacağı yönünden:
Davacı vekili, davacının bayramlarda ve tatillerde çalıştığını iddia etmiştir.
Davalı vekili, davacının resmi tatillerde ve dini bayramlarda çalışmadığını iddia etmiştir.
Dosyaya sunulan işe giriş çıkış kayıtlarının 01.01.2014-23.05.2016 tarihleri aralığını kapsadığı ve bu kayıtlardan davacının çalışma sürelerinin tespit edilebildiği görülmektedir. İşe giriş çıkış kayıtlarının sunulduğu dönemde, davacıya 05/2015 dönem genel tatil çalışmasına ait ücretinin ödendiği, diğer dönem çalışmalarının ödenmediği tespit edilmiştir. Bu durumda, yazılı delil niteliğindeki işe giriş çıkış kayıtları doğrultusunda, davacının genel tatil ücreti alacağı hesaplanacaktır.
| HESAPLAMA SÜRESİ | ASGARİ ÜCRET | ASGARİ ÜCRET ÇARPANI | BRÜT ÜCRET | ÇALIŞILAN GENEL TATİL GÜNÜ | TOPLAM | |||||||
| Mayıs 2014 | arası | 1.071,00 TL | 1 | 1.071,00 TL | / | 30 | gün | x | 2 | gün | = | 71,40 TL |
| Temmuz 2014 | arası | 1.134,00 TL | 1 | 1.134,00 TL | / | 30 | gün | x | 1 | gün | = | 37,80 TL |
| Ağustos 2014 | arası | 1.134,00 TL | 1 | 1.134,00 TL | / | 30 | gün | x | 1 | gün | = | 37,80 TL |
| Ekim 2014 | arası | 1.134,00 TL | 1 | 1.134,00 TL | / | 30 | gün | x | 1 | gün | = | 37,80 TL |
| Nisan 2015 | arası | 1.201,50 TL | 1 | 1.201,50 TL | / | 30 | gün | x | 1 | gün | = | 40,05 TL |
| Ağustos 2015 | arası | 1.273,50 TL | 1 | 1.273,50 TL | / | 30 | gün | x | 1 | gün | = | 42,45 TL |
| Eylül 2015 | arası | 1.273,50 TL | 1 | 1.273,50 TL | / | 30 | gün | x | 3 | gün | = | 127,35 TL |
| Ekim 2015 | arası | 1.273,50 TL | 1 | 1.273,50 TL | / | 30 | gün | x | 1,5 | gün | = | 63,68 TL |
| Mayıs 2016 | arası | 1.647,00 TL | 1 | 1.647,00 TL | / | 30 | gün | x | 1 | gün | = | 54,90 TL |
| + | ___________ | |||||||||||
| Toplam Brüt | = | 513,23 TL | ||||||||||
| Sigorta Primi | = | 76,98 TL | ||||||||||
| – | ___________ | |||||||||||
| Vergiye Tabi Ücret | = | 436,24 TL | ||||||||||
| Gelir Vergisi Kesintisi | = | 65,44 TL | ||||||||||
| % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi | = | 3,90 TL | ||||||||||
| – | ___________ | |||||||||||
| Net Genel Tatil Ücreti Alacağı | = | 366,91 TL | ||||||||||
İşe giriş çıkış kayıtlarının sunulmadığı 06.06.2011-31.12.2013 tarihleri aralığında sunulan ücret bordrolarının incelenmesinden, davacıya genel tatil ücreti alacağı tahakkuk ettirilmediği tespit edilmiştir. Bu durumda, davacının bu dönem çalışmasının her türlü delil ile ispatlama imkanı bulunmaktadır.
Bu hususta dinlenen tanıklardan;
Davacı tanığı ………….., 2009 ile 2016 arası davacı ile çalıştıklarını…vardiyalarına denk geldiği zaman dini ve milli bayramlarda çalıştıklarını
Davacı tanığı ……………., 2013-2015 arası davacı ile çalıştıklarını…vardiyalı olduğu için hafta sonları ile dini ve milli bayramlarda çalıştıklarını
Davalı tanığı ……………, 2001’den beri davalı işyerinde çalıştığını, davacının 2006 yılında işe girdiğini hatırladığını…vardiyalı olduğu için denk gelirse dini ve milli bayramlarda çalışıldığını
Davalı tanığı ………………., 2007’den davacı ayrılıncaya kadar davacı ile çalıştıklarını…davacının vardiyasına denk gelirse dini ve milli bayramlar ile hafta tatillerinde çalıştığını beyan etmişlerdir.
Bu durumda, davacının vardiyalı çalışma düzeninde denk gelmesi halinde genel tatil günlerinde çalıştığı kanaatine ulaşılmış olup, nihai değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere hesaplama yapılacaktır.
| HESAPLAMA SÜRESİ | ASGARİ ÜCRET | ASGARİ ÜCRET ÇARPANI | BRÜT ÜCRET | ÇALIŞILAN GENEL TATİL GÜNÜ | TOPLAM | |||||||
| 06/06/2011-30/06/2011 | arası | 796,50 TL | 1 | 796,50 TL | / | 30 | gün | x | 0 | gün | = | 0,00 TL |
| 01/07/2011-31/12/2011 | arası | 837,00 TL | 1 | 837,00 TL | / | 30 | gün | x | 9,5 | gün | = | 265,05 TL |
| 01/01/2012-30/06/2012 | arası | 886,50 TL | 1 | 886,50 TL | / | 30 | gün | x | 4 | gün | = | 118,20 TL |
| 01/07/2012-31/12/2012 | arası | 940,50 TL | 1 | 940,50 TL | / | 30 | gün | x | 10 | gün | = | 313,50 TL |
| 01/01/2013-30/06/2013 | arası | 978,60 TL | 1 | 978,60 TL | / | 30 | gün | x | 4 | gün | = | 130,48 TL |
| 01/07/2013-31/12/2013 | arası | 1.021,50 TL | 1 | 1.021,50 TL | / | 30 | gün | x | 10,5 | gün | = | 357,53 TL |
| + | ___________ | |||||||||||
| Toplam Brüt | = | 1.184,76 TL | ||||||||||
| Sigorta Primi | = | 177,71 TL | ||||||||||
| – | ___________ | |||||||||||
| Vergiye Tabi Ücret | = | 1.007,04 TL | ||||||||||
| Gelir Vergisi Kesintisi | = | 151,06 TL | ||||||||||
| % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi | = | 8,99 TL | ||||||||||
| – | ___________ | |||||||||||
| Net Genel Tatil Ücreti Alacağı | = | 846,99 TL | ||||||||||
Böylece davacının toplam genel tatil çalışma ücreti alacağı, 366,91 TL (yazılı delil doğrultusunda hesaplanan) + 846,99 TL (tanık delili ile hesaplanan) = 1.213,90 TL olarak hesaplanmıştır.
Asgari geçim indirimi alacağı yönünden:
Davacı vekili, davacının bugüne kadar asgari geçim indirimi alacaklarını almadığını iddia etmiştir.
Davalı vekili, davacının asgari geçim indirimi alacaklarının ödendiğini iddia etmiştir.
Dosyaya sunulan ücret bordroları ve banka ödeme belgelerinden, davacının asgari geçim indirimi alacaklarının tahakkuk ettirildiği ve ödemesinin yapıldığı tespit edilmiştir.
Bu durumda, davacının asgari geçim indirimi alacağı bulunmadığı tespit edilmiş olup, hesaplama yapılamamıştır.
Yıllık izin ücreti alacağı yönünden:
Davacı vekili, davacının senelik izin alacağının son 5 senesini almadığını iddia etmiştir.
Davalı vekili, davacının kullanmaya hak kazandığı yıllık izin süresinin 170 gün olduğunu, davacının 159 gün yıllık ücretli izin kullandığını, kullanmadığı 11 günlük izin karşılığının net 431,74 TL olarak Mayıs 2016 maaş bordrosu ile davacıya ödendiğini iddia etmiştir.
Dosyaya sunulan yıllık ücretli izin defterinden, davacının 159 gün yıllık ücretli izin kullandığı, Mayıs 2016 ücret bordrosu ile net 431,74 TL (dava tarihinden önce-01.06.2016) yıllık izin ücreti ödemesi yapıldığı tespit edilmiştir.
Davacının İş Kanunu madde 53 kapsamında hak ettiği yıllık izin süresi, (14 gün x 5 yıl) + (20 gün x 5 yıl) = 170 gün olarak tespit edilmiştir.
Böylece, davacının bakiye yıllık izin süresi 170 gün – 159 gün = 11 gün olarak tespit edilmiş olup, bu doğrultuda hesaplama yapılacak, fesih tarihinde ödenen 431,74 TL mahsup edilecektir.
| Brüt Ücret | Toplam İzin Günü | Toplam | |||||
| 1.647,00 TL | / | 30 | x | 11 | gün | = | 603,90 TL |
| Sigorta Primi | = | 90,59 TL | |||||
| – | ____________ | ||||||
| Vergiye Tabi Ücret | = | 513,32 TL | |||||
| Gelir Vergisi Kesintisi | = | 77,00 TL | |||||
| % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi | = | 4,58 TL | |||||
| – | ____________ | ||||||
| Net Yıllık İzin Ücret Alacağı | = | 431,74 TL | |||||
| Fesih Tarihinde Ödenen | = | 431,74 TL | |||||
| – | ___________ | ||||||
| Bakiye Net Yıllık İzin Ücret Alacağı | = | 0,00 TL | |||||
- SONUÇ
Dosyada bulunan delillerin takdir ve değerlendirilmesi Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının, dava konusu edilen dava dilekçesindeki talepleri,
| Talep | Hesaplanan | |
| Kıdem Tazminatı Alacağı | 1.000,00 TL | 16.479,34 TL |
| İhbar Tazminatı Alacağı | 200,00 TL | 2.589,91 TL |
| Fazla Çalışma Ücreti Alacağı | 500,00 TL | 3.089,03 TL |
| Genel Tatil Çalışma Ücreti Alacağı | 500,00 TL | 1.213,90 TL |
| Asgari Geçim İndirimi Alacağı | 250,00 TL | ———————— |
| Yıllık İzin Ücreti Alacağı | 300,00 TL | ———————— |
olarak hesaplanmış olup, Sayın Mahkemeye saygıyla sunarım.06.09.2017
Hesap Bilirkişi
Gökmen Ergür