YARGITAY 12.HUKUK DAİRESİ

Tarih: 24.02.2017 Esas: 2016 / 29222 Karar: 2017 / 2640

Borçlunun Meskeniyet Şikayetinde Bulunabilmesi İçin Şikayete Konu Meskende Oturuyor Olması Gerekmez – Birden Fazla Dosyadan Haczedilen Mesken İçin Ayrı Ayrı Meskeniyet Şikayetinde Bulunulabilir.

Özet:

Borçlu, aleyhine başlatılan ilamsız icra takibinde, meskeniyet şikayetinde bulunmuştur. Borçlunun meskeniyet şikayetinde bulunabilmesi için şikayete konu meskende oturuyor olması gerekmez. Birden fazla evi var ise, istediği taşınmazla ilgili olarak haczedilmezlik şikayetinde bulunmasına engel bir yasal düzenleme de yoktur. Öte yandan birden fazla dosyadan haczedilen mesken için ayrı ayrı meskeniyet şikayetinde bulunabilir. Açıklanan nedenlerle, borçlunun meskeniyet şikayetinin farklı bir icra dosyasına ilişkin olduğunun belirlenmesi halinde, derdestlik şartları oluşmayacağından, şikayet incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.

Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

1- İşin niteliği bakımından temyiz tetkikatının duruşmalı olarak yapılmasına, HUMK’nun 438. ve İİK’nun 366. maddeleri hükümleri müsait bulunmadığından bu yoldaki isteğin reddi oybirliğiyle kararlaştırıldıktan sonra işin esası incelendi:

2- Meskeniyet şikayeti hakkında verilen kararlar, İİK’nun 363. maddesi uyarınca temyizi kabil olmakla, temyiz talebinin reddine dair … 15. İcra Mahkemesi’nin 05/08/2016 tarih ve 2016/818 E- 2016/587 K. sayılı ek kararının oybirliğiyle kaldırılmasına karar verildikten sonra, borçlunun, mahkemenin aynı sayılı 02/06/2016 tarihli asıl kararına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine geçildi:

Alacaklı tarafından borçlu aleyhine genel haciz yoluyla başlatılan ilamsız icra takibinde, borçlunun icra mahkemesine başvurarak meskeniyet şikayetinde bulunduğu, mahkemece, … 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2014/17 Esas sayılı dosyasında meskeniyet şikayetinin derdest olduğu gerekçesiyle HMK’nun 114/1-ı maddesi uyarınca şikayetin reddine karar verildiği görülmektedir.

İİK’nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince, borçlunun “haline münasip” evi haczedilemez. Meskeniyet iddiası, İİK’nun 16. maddesi kapsamında şikayet olup, aynı maddenin 1. fıkrası uyarınca haczin öğrenildiği tarihten itibaren yedi günlük sürede icra mahkemesine yapılmalıdır.

Bir meskenin borçlunun haline uygun olup olmadığı adı geçenin haciz anındaki sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Buradaki “aile” terimi, geniş anlamda olup, borçlu ile birlikte aynı çatı altında yaşayan, bakmakla yükümlü olduğu kişileri kapsar. İcra mahkemesince, borçlunun sözü edilenlerle birlikte barınması için zorunlu olan haline münasip meskeni temin etmesi için gerekli bedel bilirkişilere tespit ettirildikten sonra, haczedilen yerin kıymeti bundan fazla ise satılmasına karar verilmeli ve satış bedelinden yukarıda nitelikleri belirlenen mesken için gerekli olan miktar borçluya bırakılmalı, kalanı hak sahiplerine ödenmelidir.

Bu kıstasları aşan nitelik ve evsaftaki yerlerle, makul ölçüleri geçen oda ve salonu kapsayan ve ikamet için zorunlu öğeleri içeren bir meskenin dışındaki yerler, maddede öngörülen amaca aykırıdır. Borçlunun görev ve sıfatı, kendisinin yukarıda belirlenenden daha görkemli bir meskende ikamet etmesini gerektirmez.

Borçlunun meskeniyet şikayetinde bulunabilmesi için, bizatihi meskeniyet iddiası nedeniyle haczedilmezlik şikayetinde bulunduğu evde oturması gerekmediği gibi, birden fazla evi var ise, istediği taşınmazla ilgili olarak haczedilmezlik şikayetinde bulunmasına engel bir yasal düzenleme de mevcut değildir.

Borçlunun, daha önce bir başka takip dosyasından konulan hacze yönelik olarak şikâyette bulunması, daha sonra farklı bir dosyadan konulan haciz yönünden meskeniyet şikâyetinde bulunmasına engel olmaz. Bir başka anlatımla borçlu, birden fazla takibe uğraması durumunda, her dosya için ayrı ayrı meskeniyet şikayetinde bulunabilir. Takip dosyalarındaki tarafların aynı olması sonucu değiştirmez.

O halde mahkemece, … 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2014/17 Esas sayılı dosyasının getirtilerek, meskeniyet şikayetinin, farklı bir icra dosyası ile ilgili olup olmadığı tespit edilerek, borçlunun meskeniyet şikayetinin farklı bir icra dosyasına ilişkin olduğunun belirlenmesi halinde, derdestlik şartları oluşmayacağından, yukarıda anılan yasal düzenlemeler ve ilkelere göre şikayetin incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.