YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ
Tarih: 10.04.2019 Esas: 2017/10816 Karar: 2019/8339
Götürü Bedel Karşılığı Verilen İş – Eser Sözleşmesi – Görevli Mahkeme
Özet:
İşin davacılara götürü bedel karşılığı düzenleniyor ve yapılan işin bir sözleşme sözleşmesi niteliğinde olup, bağlılık unsurunun bulunmadığının anlaşılması, anlaşmayı yönetenlerden birinin işlendiği görevdeki kuruluk, genel kurumelerin görevli sözleşmesi yapıldı, davanın dava şartı yokluğunun reddedilmesinin nedeni reddedildi.
MAHKEMESİ: İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında defalarca dava verilmiş kararın, temyizen usul davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi önceden yazılmış rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalılardan …’ya ait …’de bulunan hayvan çiftliği demir doğrama işinde çalışmış olması sebebiyle davalıları tanıdıklarını, davalı … ile …’ın … ili … ilçesi, … yolu üzerinde 4. km’de döş petrol karşısında bulunan tarla üzerinde yaptıracakları büyükbaş hayvan çiftliğinin yapım işinde davacı ve davalıların anlaştığını, davacı için aylık 1.250 TL’ye anlaşıldığını, davacının sigortasının yapılmasını istemesine rağmen davalıların yapmadığını, 2013 yılı Temmuz ayının 27. Günü iş başı yapıldığını, tüm masrafların ve barınma ihtiyaçlarının davalılarca karşılanacağını, davalıların sigortayı yapmadıkları gibi inşaat ruhsatı alamadıklarından bahisle kendisini oyaladıklarını, … için hayvan barınağının demir doğrama işlerinin yapıldığını, yine … için kapalı hayvan barınağı ve padok tabir edilen demir çit yapıldığını, davacının ücretlerini alamaması sebebiyle 07/10/2013 tarihinde işi bıraktığını, davacının Karaman SGK İl Müdürlüğü’ne şikayette bulunduklarını iddia ederek ücret alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar vekili; davadan davalıların haricen haberdar olduğu, 04/10/2013 tarih ve 000308 nolu makbuz ile 6,000 TL ödendiği, davacının yapmayı taahhüt ettiği işleri yarım bıraktığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Davalılar arasındaki hukuki ilişki birbirinden bağımsız olup yargılamanın birlikte yapılması usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece her bir davalı yönünden dosya tefrik edilerek ayrı ayrı değerlendirilerek hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçe ile her iki davalı yönünden karar verilmesi hatalıdır.
2- 4857 sayılı İş Kanunu’nun 8. maddesinde, “İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir” tanımlaması yapılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 393/1. maddesinde de, “Hizmet sözleşmesi, işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmeyi ve işverenin de ona zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanımı yapılmıştır.
Bağımlılık, iş ve sosyal güvenlik hukuku uygulamasında temel bir ilke olup, bu unsur, hizmetini işverenin gözetimi ve yönetimi altında yapmayı ifade eder. Ne var ki, iş hukukunun dinamik yapısı, ortaya çıkan atipik iş ilişkileri, yeni istihdam modelleri, bu unsurun ele alınmasında her somut olayın niteliğinin göz önünde bulundurulmasını zorunlu kılmaktadır.
Zaman unsurundan amaç; bir kimsenin günlük belirli bir zaman dilimi içerisinde iş gücünü bir işveren emrine tahsis etmesidir.
Ücret de TBK m.393 anlamında hizmet akdini oluşturan unsurlardandır. Görülen iş karşılığı işverenin belli bir zaman dilimi için ödemiş olduğu bedel, ücret unsurunu oluşturur.
Dosya içeriğine göre, tanık beyanları ile bilgi ve belgelerden işin davacılara götürü bedel karşılığı verildiği ve yapılan işin eser sözleşmesi niteliğinde olup, bağımlılık unsurunun bulunmadığının anlaşılması karşısında iş mahkemesinin görevli olmayıp, genel mahkemelerin görevli olduğu anlaşıldığından, davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddi yerine esastan reddine karar verilmesi hatalıdır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, onlardan biriyle ilgili bilgilerden bazıları BOZULMASINA, peşin aldı temyiz harcının talebi, ilgiliye iadesine, 10.04.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.