YARGITAY 21. HUKUK DAİRESİ
Tarih: 24.10.2017 Esas: 2016/6342 Karar: 2017/8217
İş Kazasında Ölen İşçinin Anne ve Babasının Maddi Tazminat Talebinin Kabul Edilebilmesi İçin Anne ve Babaya SGK Tarafından Ölüm Geliri Bağlanmış Olması Gerekir.
Özet :
Davacılar, murislerinin iş kazası sonucu ölümü nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır. İş kazası nedeniyle işçinin ölümü halinde ana ve baba yararına maddi tazminata karar verilebilmesi için ana ve babaya SGK tarafından ölüm geliri bağlanması gerekmektedir. Kendilerine gelir bağlanan ana ve babanın destekten yararlandığı varsayılmaktadır. Zararlandırıcı olayın SGK tarafından iş kazası olarak kabul edildiği, davacı vekilinin anne ve babaya gelir bağlanmadığı yönünde beyanda bulunduğu dosya kapsamı ile sabittir. Bu durumda davacı anne ve babaya iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanmama nedeni kurumdan sorularak, sonucuna göre karar verilmelidir.
Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacılar ile davalılardan ….. Sigorta A.Ş. vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, kanuni gerektirici nedenlere göre, davacılar vekilinin tüm, davalı ….’nin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, sigortalının iş kazası sonucu vefatı nedeniyle anne ve babasının, maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacı anne ve babanın maddi tazminat istemlerinin kabulüne; manevi tazminat istemlerinin ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Manevi tazminatın tayin ve takrinde bir isabetsizlik yoktur. Uyuşmazlık, davacıların destek tazminatı talep edip edemeyecekleri noktasında toplanmaktadır.
İş kazası nedeniyle işçinin ölümü halinde ana ve baba yararına maddi tazminata karar verilebilmesi için ana ve babaya Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kısa vadeli sigorta kolundan ölüm geliri bağlanması gerekmektedir. Kendilerine gelir bağlanan ana ve babanın destekten yararlandığı varsayılmaktadır. Bu nedenle mükerrer ödemeyi önlemek için tespit edilen tazminat miktarından bağlanan gelirlerin peşin sermaye değeri düşülmelidir.
Sigortalının iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölümü durumunda anne ve babaya ölüm geliri bağlanması koşullarının belirlenmesi ile ilgili yasal düzenlemelere baktığımızda;
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Kanunun hak sahiplerine gelir bağlanılması ile ilgili 20/1. maddesinde, iş kazası veya meslek hastalığına bağlı nedenlerden dolayı ölen sigortalının hak sahiplerine, 17’nci madde gereğince tespit edilecek aylık kazancının % 70’i, 55’inci maddenin ikinci fıkrasına göre güncellenerek 34’üncü madde hükümlerine göre gelir olarak bağlanacağı, 34/d maddesinde ise hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25’i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25’i, oranında aylık bağlanacağı kabul edilmiştir.
Söz konusu değişiklikle, ana ve babaya gelir bağlanabilmesi için birinci olarak hak sahibi eş ve çocuklara bağlanan gelirlerden artan hisse bulunması, ikinci olarak ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirlerden asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar dışında gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması koşulu ile toplam % 25 oranında gelir bağlanacağı kabul edilmiştir.
Ayrıca ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunmasa bile ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirlerden asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar dışında gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması koşulu ile toplam % 25 oranında gelir bağlanacağı benimsenmiştir.
Somut olayda, zararlandırıcı olayın tahkikat sonucunda Sosyal Güvenlik Kurumunca iş kazası kabul edildiği ve davacı anne ve babaya kurumca gelir bağlanıp bağlanmadığının anlaşılamadığı, davacı vekilinin 30/12/2015 tarihli dilekçesiyle davacı annenin sigortalı olması, davacı babanın ise emekli olması nedeniyle SGK tarafından gelir bağlanmadığının beyan edildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, maddi tazminat isteminde bulunan davacı anne ve babaya iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanmama nedeninin kurumdan sorularak, gelen yanıta göre gerekirse davacılara SGK Başkanlığını hasım göstererek iş kazası sigorta kolundan kendilerine ölüm geliri bağlanması gerektiğinin tespiti davası açması için önel vermek, dava açılması halinde 6100 sayılı HMK’nun 165/2. maddesi gereğince bu dava için bekletici mesele yapmak, tarafların önele rağmen dava açmaması veya kesinleşen mahkeme kararı ile davanın reddedilmiş olması halinde gelir bağlanmayan davacı yönünden maddi tazminat isteminin reddine karar vermek, dava kabul edilmiş ise yapılan hesaptan kurumca davacı anne ve babaya bağlanan gelirlerin ilk peşin sermaye değerlerinin rücuya tabi kısımlarının maddi tazminat miktarlarından tenzil ederek, çıkacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde davalı ….vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ….’ne iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davacılara yükletilmesine, 24.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.