İSTANBUL …. İŞ MAHKEMESİ SAYIN HÂKİMLİĞİNE BİLİRKİŞİ RAPORU

ESAS NO                    : 20../…

DAVACI                    : ………..

VEKİLİ                      : Av. ……………

DAVALI                     : …………

VEKİLİ                      : Av. ……………

KONU                        : Davacı iddia ve davalı savunmaları, toplanan deliller ve dosya içeriği incelenerek, 15.02.2017 tarihli ara karar uyarınca hazırlanan bilirkişi heyet raporudur.

  • İDDİA VE TALEP

Davacı vekili, 10.03.2016 tarihli dava dilekçesi ile özetle; davacının davalı şirkette 01.12.2007’de işe girdiğini, bu tarihten itibaren fasılasız olarak çalıştığını, davacının son 1 yıla kadar haftanın altı iş günü sabah 06.30’da işbaşı yapıp akşam 17.30’da işten çıktığını, ayrıca iş yoğunluğu nedeniyle haftada en az bir gün sabah 06.30’dan gece 21.00’a kadar çalıştığını, davacının son 1 yıl içerisinde haftanın beş iş günü 07.30’dan akşam 18.30’a kadar çalıştığını, yine bir yıl içerisinde haftada en az bir gün sabah 07.30’dan akşam 21.00-22.00’a kadar çalıştığını, cumartesi günleri saat 07.30’dan 15.00’a kadar çalıştığını, davacının işyerinde çalışmakta iken iş kazası geçirdiğini, %19,20 maluliyet raporu aldığını iddia ederek 500 TL kıdem tazminatı, 1.000 TL fazla çalışma ücreti alacağının tahsilini istemiştir.

  • SAVUNMA VE CEVAP

Davalı vekili, tarihsiz cevap dilekçesi ile özetle; davacının davalı şirkette 01.12.2007 tarihinden iş akdini feshettiği 07.03.2016 tarihine kadar çalıştığını, davacının son brüt ücretinin 4.788,00 TL olduğunu, davacının en son davalı işyerinde satış şefi unvanı ile çalıştığını, davalı şirket işyerinde 2014 yılı Kasım ayına kadar 08.00-17.30 saatleri arasında haftanın beş günü, cumartesi ise 08.00-14.30 arasında çalışıldığını, bu dönemde cumartesi çalışmalarının nöbetleşe yapıldığını, Kasım 2014 sonrası ise mesainin 07.00-17.00 saatleri arasında haftanın beş günü olduğunu, cumartesi günleri çalışılmadığını, personel yönetmeliğinin 14. Maddesinde yıllık 270 saate kadar olan fazla çalışmanın ücrete dahil olduğunun düzenlendiğini, davacının her ay satışa endeksli prim aldığını, davacının iş kazasının 27.12.2008 tarihinde şirket aracında geçirdiği trafik kazası olduğunu, davacının talep edilen fazla çalışma ücreti alacağının zamanaşımına uğradığını iddia ederek davanın reddini istemiştir.

  • TESPİT OLUNAN HUSUSLAR

Celp ve ibraz olunan belgeler

  1. Şişli SGM yazı cevabında, hizmet döküm cetvelinin, işten çıkış bildirgesinin, işyeri detay bilgilerinin, dönem bordrolarının gönderildiği,
  2. Davacı delil listesi ekinde, e-posta yazışmalarının, iş kazası tutanağının, dayanak belgelerin sunulduğu,
  3. Davalı vekili delil listesi ekinde, istifa evraklarının, işe giriş çıkış bildirgelerinin, işyeri personel yönetmeliğinin, maaş bordrolarının işe giriş çıkış kayıtlarının sunulduğu,
  4. Garanti Bankası yazı cevabında, davacının hesap hareketlerinin gönderildiği,
  5. Şişli SGM yazı cevabında, hizmet cetvelinin, işe giriş çıkış bildirgelerinin, işyeri tescil bilgilerinin gönderildiği tespit edilmiştir.

Tanık Beyanları

  1. Davacı tanığı ……………, 14.07.2016 tarihli duruşmada; “1997’de işe girdiğini, davacının 7 yıl kadar sonra işe girdiğini, yaklaşık 10 yıl kadar birlikte çalıştıklarını, davacının satış destekleme elemanı olduğunu, kendisinin ise satış şefi olduğunu, davacının son maaşının 4.000 TL civarında olduğunu, hepsini bankadan aldığını, ilk başta sabah 08.00-18.00 arasında çalıştıklarını, daha sonra 2014 10 Kasım’ında 07.00-17.00 saatleri arasında mesai saatlerinin değiştirildiğini, Ekim 2013’den yaklaşık 1,5 yıl, sabah 06.00 akşam 18.00’a kadar çalıştıklarını, bu son çalışma saatinde davacının çalışma şeklinin merkezi yönetime geçtiği için bu şekilde değiştiğini, cumartesi günü normal mesai gibi çalıştıklarını, Pazar çalışmadıklarını, bayramlarda çalıştıklarını, ancak mesai aldıklarını, dini bayramlarda aynı şekilde çalıştıklarını, 29 Ekim’de tatil yaptıklarını, dini bayramlarda bayramın 1. 2. Günü izin diğer günlerde mesai yaptıklarını, 2014 yılının Kasım ayından sonrasında cumartesi günleri nöbetçi şeklinde çalıştıklarını, ancak davacıya kaç cumartesi nöbet geldiğini bilmediğini, şirkette bir huzursuzluk olduğunu, davacının kendi isteğiyle işten ayrıldığını, açmış olduğu davasının olmadığını, zaman zaman akşamüzeri 18.00’a kadar çalıştıkları günlerde fazla mesai yapmak suretiyle 19.00-20.00’a çalışmalarının sürdüğünü, haftada 3-4 kez bu şekilde fazla mesailerinin olduğunu, iş stresli olduğu için sürekli kalma durumunda olabildiğini, 21.03.2016 tarihinde işten ayrıldığını, davacının bir ya da iki ay önce işten ayrıldığını, 1 Ocak’ta çalışma olmadığını” beyan etmiştir.
  2. Davacı tanığı …………., 14.07.2016 tarihli duruşmada; “2007-2016 tarihine kadar davacıyla birlikte çalıştığını, davacının işe başlama tarihini hatırlamadığını, ikisinin de satış departmanında çalıştıklarını, 08.00-18.00 arasında çalıştıklarını, cumartesi de aynı şekilde çalıştıklarını, Pazar çalışmadıklarını, işin durumuna göre 18.00’dan sonra çalıştıklarının olduğunu, davacının işten çıkmasının 19.00’u bulduğunu, ancak daha fazla kalıp kalmadığı konusunda bilgisinin olmadığını, sabah erken geldikleri zamanlarda olduğunu, sabah 06.30’da iş başı yaptıklarının olduğunu, yaklaşık 1,5 yıl 2013-2014 yılları arasında sabah 06.30 akşam 18.00’a kadar davacının çalıştığını, bu dönemde davacının çalışmasının 19.00’a kadar sürmediğini, sabah erken geldikleri için 18.00’a kadar çalıştığını, fazla mesailerin ödenmediğini, sadece bayram çalışmalarındaki fazla çalışmalarının ödendiğini, 29 Ekim hariç diğer milli ve dini bayramlarda çalıştıklarını, genelde dini bayramlarda 1. Günü tatil, 2. Günü çalışmaya başladıklarını, mesailerini aldıklarını, davacının 19.00’a kadar çalıştığı günlerin haftada 2-3 gün olabildiğini, işin durumuna göre öyle olduğunu, 2014 Kasım ayında cumartesi günü nöbete bağlandığını, ayda başta iki gün nöbet verdiğini, daha sonradan cumartesi günleri ayda 1 gün işe geldiklerini, davacının da bu şekilde çalıştığını, 2014’ün Temmuz ayından itibaren davacı cumartesi günü hiç işe gelmemeye başladığını, cumartesi günleri davacılarla görüşmediği ve bölüm değiştirdiği için, zincir merkez departmana geçtiği için bu tarihten itibaren cumartesi çalışmamaya başladığını, bildiği kadarıyla çalışma saatlerinden dolayı davacının işten ayrıldığını, kendisinin de daha yeni dava açtığını, fazla mesaiden dolayı kendisinin de dava açtığını, 1 Ocak’ta çalışma olmadığını, davacının 07.00-17.00 arasında çalıştığının da olduğunu, 06.30’da da nöbete geldiğini, başka periyotlar olmadığını” beyan etmiştir.
  3. Davalı tanığı ……………….., 08.12.2016 tarihli duruşmada; “2016 yılının Ocak ayı ile Mart ayına kadar davacı ile çalıştığını, davacının Avrupa yerel zincir satış şefi olduğunu, kendisinin de asya yerel zincir satış müdürü olduğunu, davacının brüt 4.800 TL maaş aldığını, bankadan aldığını, kendisinin döneminde davacının sabah 07.00 akşam 17.00’a kadar çalıştığını, cumartesi Pazar çalışmadığını, dini ve milli bayramlarda çalışmadığını, davacının fazla mesai yapmadığını, davacının kendisinin işi bıraktığını, ayrıldıktan sonra ertesi gün başka bir şirkette aynı pozisyonda çalıştığını, her personelin bir giriş çıkış kartı bulunduğunu, işe giriş çıkışların bu kartla yapıldığını” beyan etmiştir.
  • HİZMET SÜRESİ

Davacı vekili, davacının davalı şirkette 01.12.2007’de işe girdiğini, bu tarihten itibaren fasılasız olarak çalıştığını iddia etmiştir.

Davalı vekili, davacının davalı şirkette 01.12.2007 tarihinden iş akdini feshettiği 07.03.2016 tarihine kadar çalıştığını iddia etmiştir.

SGK Hizmet Dökümünün incelenmesinden, davacının 01.12.2007-07.03.2016 tarihleri arasında ………….. işyeri sicil numaralı davalı işyeri çalışanı olarak kuruma bildirildiği tespit edilmiştir.

Bu durumda, hukuki değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, SGK kayıtlarına itibar edilerek, davacının hizmet süresinin, 01.12.2007-07.03.2016 tarihleri arasında 8 yıl 3 ay 9 gün olduğu kanaatine ulaşılmıştır.

  • ÜCRET

Davacı vekili, davacının ücreti konusunda beyanda bulunmamıştır.

Davalı vekili, davacının son brüt ücretinin 4.788,00 TL olduğunu iddia etmiştir.

Dosyaya sunulan ücret bordrolarından, davacının son ücretinin brüt 4.788,00 TL olarak tahakkuk ettirildiği, aylık 44,41 TL aile yardımı, 266,60 TL grup sağlık sigortası yardımı yapıldığı tespit edilmiştir.

Bu durumda, davacının son ücretinin brüt 4.788,00 TL olduğu, giydirilmiş brüt ücretinin ise 4.788,00 TL + 44,41 TL + 266,60 TL = 5.099,01 TL olduğu tespit edilmiştir.

  • DEĞERLENDİRME VE HESAPLAMA

Dosya kapsamı tetkik edildiğinde, taraflar arasındaki ihtilafın, davacının iş akdinin ne şekilde feshedildiği, bu doğrultuda davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamayacağı, davacının fazla çalışma ücreti alacaklarının bulunup bulunmadığı, davacının alacaklarının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı hususlarında olduğu tespit edilmiştir.

Zamanaşımı itirazı yönünden:

Davalı vekili, davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını iddia etmiştir. Davacının talep ettiği alacaklardan,

  • Kıdem tazminatı alacağının 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması ve bu alacağın akdin feshi tarihi olan 07.03.2016 tarihinde muaccel olması sebebiyle, dava tarihi itibariyle (10.03.2016) zamanaşımına uğramamıştır.
  • Fazla çalışma ücreti alacaklarının 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olması ve bu alacakların alacağın doğduğu tarihte muaccel olması sebebiyle, dava tarihinden (10.03.2016) geriye dönük hesaplanan 5 yıldan öncesi (01.03.2011 tarihinden öncesi) zamanaşımına uğrayacaktır.

Fazla çalışma ücreti alacağı yönünden:

Davacı vekili, davacının son 1 yıla kadar haftanın altı iş günü sabah 06.30’da işbaşı yapıp akşam 17.30’da işten çıktığını, ayrıca iş yoğunluğu nedeniyle haftada en az bir gün sabah 06.30’dan gece 21.00’a kadar çalıştığını, davacının son 1 yıl içerisinde haftanın beş iş günü 07.30’dan akşam 18.30’a kadar çalıştığını, yine bir yıl içerisinde haftada en az bir gün sabah 07.30’dan akşam 21.00-22.00’a kadar çalıştığını, cumartesi günleri saat 07.30’dan 15.00’a kadar çalıştığını iddia etmiştir.

Davalı vekili, davalı şirket işyerinde 2014 yılı Kasım ayına kadar 08.00-17.30 saatleri arasında haftanın beş günü, cumartesi ise 08.00-14.30 arasında çalışıldığını, bu dönemde cumartesi çalışmalarının nöbetleşe yapıldığını, Kasım 2014 sonrası ise mesainin 07.00-17.00 saatleri arasında haftanın beş günü olduğunu, cumartesi günleri çalışılmadığını, personel yönetmeliğinin 14. Maddesinde yıllık 270 saate kadar olan fazla çalışmanın ücrete dahil olduğunun düzenlendiğini, davacının her ay satışa endeksli prim aldığını iddia etmiştir.

Dosyaya sunulan personel yönetmeliğinin 25.b. maddesinde; “Aylık ücret ödenen personelin ücretlerine, çalıştıkları günlerden başka hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ait ücretleri de dahildir. Çalışmadıkları tatil günleri için ayrıca ücret ödenmez.” hükmünün düzenlendiği görülmektedir.

Yönetmeliğin 14. Maddesi ile “Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.” Hükmü düzenlenmiştir.

Personel yönetmeliğinde yapılan değerlendirme neticesinde, fazla çalışma ücretinin aylık ücret içerisinde olduğuna dair bir düzenleme bulunmaması sebebiyle, davalı vekilinin bu yöndeki savunmasına itibar edilmemiştir.

Aynı zamanda, her bir saat fazla çalışma içi verilecek ücretin, saat başına düşen miktarın yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödeneceğine dair düzenlemenin işçi lehine kazanılmış hak sağlaması sebebiyle, davacıya satışa endeksli prim ödenmesi iddiası ile ayrı bir hesaplama yöntemi kabul edilmeyecektir.

Davalı işveren tarafından davacının işe giriş çıkış kayıtlarının sunulduğu tespit edilmiştir. Bu kayıtlar üzerinde yapılan inceleme neticesinde, davacının haftalık ve aylık çalışma saatleri tespit edilmiştir.

Davacının çalışma süreleri tespit edilirken, 4857 sayılı İş Kanunun 68/1 maddesi gereğince, ara dinlenme süreleri;

  • 4 saat veya daha kısa süreli işlerde 15 dakika,
  • 4 saatten fazla ve 7,5 saate kadar (7,5 saat dahil) süreli işlerde yarım saat,
  • 7,5 saatten fazla süreli işlerde 1 saat,
  • Yerleşik Yargıtay içtihatları doğrultusunda 11 saati aşan işlerde 1,5 saat olarak, 14 saati aşan işlerde 2 saat olarak çalışma süresinden düşülmüştür.
HESAPLAMA SÜRESİ   BRÜT ÜCRET           FAZLA ÇALIŞMA SAATİ     TOPLAM
Nisan 2011 arası 1.733,00 TL / 225 x 1,5 x 9 saat = 103,98 TL
Mayıs 2011 arası 1.733,00 TL / 225 x 1,5 x 25 saat = 288,83 TL
Haziran 2011 arası 1.733,00 TL / 225 x 1,5 x 6 saat = 69,32 TL
Kasım 2011 arası 1.733,00 TL / 225 x 1,5 x 8 saat = 92,43 TL
Aralık 2011 arası 1.733,00 TL / 225 x 1,5 x 8 saat = 92,43 TL
Şubat 2012 arası 2.000,00 TL / 225 x 1,5 x 17 saat = 226,67 TL
Mart 2012 arası 2.000,00 TL / 225 x 1,5 x 8,5 saat = 113,33 TL
Nisan 2012 arası 2.000,00 TL / 225 x 1,5 x 9 saat = 120,00 TL
Mart 2013 arası 2.230,00 TL / 225 x 1,5 x 3 saat = 44,60 TL
Nisan 2013 arası 2.230,00 TL / 225 x 1,5 x 2 saat = 29,73 TL
Mayıs 2013 arası 2.230,00 TL / 225 x 1,5 x 2 saat = 29,73 TL
Haziran 2013 arası 3.570,00 TL / 225 x 1,5 x 9,5 saat = 226,10 TL
Temmuz 2013 arası 3.570,00 TL / 225 x 1,5 x 5,5 saat = 130,90 TL
Eylül 2013 arası 3.608,40 TL / 225 x 1,5 x 7 saat = 168,39 TL
Ekim 2013 arası 3.608,40 TL / 225 x 1,5 x 6 saat = 144,34 TL
Kasım 2013 arası 3.608,40 TL / 225 x 1,5 x 9 saat = 216,50 TL
Aralık 2013 arası 3.608,40 TL / 225 x 1,5 x 12 saat = 288,67 TL
Mayıs 2014 arası 3.876,50 TL / 225 x 1,5 x 2,5 saat = 64,61 TL
Haziran 2014 arası 3.876,50 TL / 225 x 1,5 x 14 saat = 361,81 TL
Temmuz 2014 arası 3.876,50 TL / 225 x 1,5 x 14,5 saat = 374,73 TL
Eylül 2014 arası 3.876,50 TL / 225 x 1,5 x 1 saat = 25,84 TL
Ekim 2014 arası 3.876,50 TL / 225 x 1,5 x 1,5 saat = 38,77 TL
Aralık 2014 arası 3.876,50 TL / 225 x 1,5 x 7 saat = 180,90 TL
Ocak 2015 arası 3.876,50 TL / 225 x 1,5 x 7 saat = 180,90 TL
Şubat 2015 arası 4.300,00 TL / 225 x 1,5 x 1 saat = 28,67 TL
Mayıs 2015 arası 4.300,00 TL / 225 x 1,5 x 7 saat = 200,67 TL
Haziran 2015 arası 4.300,00 TL / 225 x 1,5 x 4,5 saat = 129,00 TL
Temmuz 2015 arası 4.300,00 TL / 225 x 1,5 x 2 saat = 57,33 TL
Kasım 2015 arası 4.300,00 TL / 225 x 1,5 x 5 saat = 143,33 TL
+ __________
Toplam Brüt = 4.172,52 TL
Sigorta Primi = 625,88 TL
__________
Vergiye Tabi Ücret = 3.546,64 TL
Gelir Vergisi Kesintisi = 532,00 TL
% 07,59 Damga Vergisi Kesintisi = 31,67 TL
__________
Net Fazla Çalışma Ücreti Alacağı   = 2.982,97 TL
  • Kıdem tazminatı alacağı yönünden:

Davalı vekili tarafından sunulan özlük dosyası kapsamındaki 07.03.2016 tarihli istifa dilekçesinden, davacının iş akdinin fazla çalışmalarına ilişkin ücretlerinin ödenmemesi sebebiyle feshettiği tespit edilmiştir.

Bu durumda, davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmayacaklarının hukuki değerlendirmesi ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, talep doğrultusunda, davacının kıdem tazminatı alacağı hesaplanacaktır.

1475 sayılı İş Kanunu madde 14 esaslarına göre davacının toplam hizmet süresi 8 yıl 3 ay 9 gündür. Davacının giydirilmiş son brüt ücreti 5.099,01 TL’dir. Fesih tarihi itibariyle kıdem tazminatı tavanı: 4.092,53 TL

Brüt Ücret               Toplam
4.092,53 TL x 8 yıl = 32.740,24 TL
4.092,53 TL / 12 ay x 3 ay = 1.023,13 TL
4.092,53 TL / 365 gün x 9 gün = 100,91 TL
+ ____________
Toplam Brüt = 33.864,28 TL
% 07,59 Damga Vergisi Kesintisi = 257,03 TL
____________
Net Kıdem Tazminatı Alacağı   = 33.607,25 TL
  • SONUÇ

Dosyada bulunan delillerin takdir ve değerlendirilmesi Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının, dava konusu edilen dava dilekçesindeki talepleri,

Talep Hesaplanan
Kıdem Tazminatı Alacağı 500,00 TL 33.607,25 TL
Fazla Çalışma Ücreti Alacağı 1.000,00 TL 2.982,97 TL

olarak hesaplanmış olup, Sayın Mahkemeye saygıyla sunarım.06.09.2017

Hesap Bilirkişi

Gökmen Ergür