YARGITAY 14. HUKUK DAİRESİ
Tarih: 18.12.2018 Esas: 2018/4988 Karar: 2018/9149
Ölünceye Kadar Bakım Sözleşmesi
Özet:
Bakım borçlusunun bakıp gözetme yükümlülüğü aksi kararlaştırılmadığı sürece, bakım alacaklısını ailesi içerisine alıp ikametgâh temini, besleme-giydirme, hastalığında tedavi, manevi yönden de her türlü yardım ve desteği sağlama gibi ödevleri kapsar. Bu görevlerin yerine getirilmesi halinde ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflarına kişisel hak sağladığı için … iptali ve tescil davasını bakım borçlusu ya da onun külli halefleri bakım alacaklısının mirasçılarına karşı açabilirler.
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
… 2. Noterliği’nin 23.07.2015 tarihli yazısı ile noterliklerince muris … tarafından yapılan ölünceye kadar bakım sözleşmesinin okunması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunduğunun tespitine dair verilen 08.09.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi mirasçı … vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Talep, ölünceye kadar bakım sözleşmesinin okunması isteğine ilişkindir.
… 2. Noterliği’nin 23.07.2015 tarihli, 2015/60 sayılı yazısı ile … Kaymakamlığı İlçe Nüfus Müdürlüğü’nün 09.07.2015 tarihli yazısı ile …’nın 03.07.2015 tarihinde ölmüş olduğunun bildirildiğini, …’nın noterliklerinden tanzim ve tasdik ettirmiş olduğu 12.07.2013 tarih ve 6854 yevmiye no’lu ölünceye kadar bakım sözleşmesi işleminin tenfizi için ekte gönderildiğini belirterek gereğinin yapılmasını arz etmiştir.
Mirasçı …, ölünceye kadar bakım sözleşmesine bir diyeceği olmadığını belirtmiştir.
Mahkemece, ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunmasına karar verilmiştir.
Hükmü, mirasçı … vekili temyiz etmiştir.
Ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflara hak ve borçlar yükleyen sözleşmelerden olup, bakım borcuna karşılık bir taşınmazın devri kararlaştırıldığında, bakım alacaklısının ölümünden sonra onun mirasçıları mülkiyeti geçirme borcu ile yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, sözleşmeye dayanılarak … iptali ve tescil istemi ile dava açılabilir.
Kaynağını Borçlar Kanununun 511. ve devamı maddelerinden alan ölünceye kadar bakım sözleşmeleri, anılan kanunun 512. ve Türk Medeni Kanununun 545. maddesi gereğince resmi şekilde düzenlenmelidir. Resmi şekilde düzenlenmeyen ölünceye kadar bakım sözleşmelerine değer verilerek … iptali ve tescil hükmü kurulması mümkün değildir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 6.2.2008 tarihli ve 2008/14-70 2008/104 sayılı kararı)
Bakım borçlusunun bakıp gözetme yükümlülüğü aksi kararlaştırılmadığı sürece, bakım alacaklısını ailesi içerisine alıp ikametgâh temini, besleme-giydirme, hastalığında tedavi, manevi yönden de her türlü yardım ve desteği sağlama gibi ödevleri kapsar. Bu görevlerin yerine getirilmesi halinde ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflarına kişisel hak sağladığı için … iptali ve tescil davasını bakım borçlusu ya da onun külli halefleri bakım alacaklısının mirasçılarına karşı açabilirler.
Açılan davada bakım alacaklısı mirasçılarının, bakım borçlusunun edimini yerine getirmediği savunması, sözleşmenin bakım borcu yerine getirilmediği iddiasıyla feshini isteme hakkı bakım alacaklısının sağlığında kullanması gereken bir hak olduğundan dinlenmez.
Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; … 2. Noterliği tarafından yapılan bildirim üzerine mahkemece, 17.03.2013 tarihli, 6854 yevmiye sayılı ölünceye kadar bakım sözleşmesinin açılıp okunmasına karar verilmiş ise de yukarıda belirtildiği üzere noterde düzenleme şeklinde yapılan ölünceye kadar bakım sözleşmesinin şahsi hak doğurduğu, ancak bu sözleşmeye dayanılarak … iptali ve tescil talebinde bulunulabileceği açıktır.
Öte yandan; TMK’nin 596. maddesinde vasiyetnamenin açılması “Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılır ve ilgililere okunur. Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır. Mirasbırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmaya temine yönelik bir işlem olduğu şüphesizdir.
Hal böyle iken mahkemece, ölünceye kadar bakım sözleşmesi hakkında uygulama yeri bulunmadığı halde vasiyetnamenin açılıp okunması isteminde bulunulmuş gibi yargılama yapılıp karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle mirasçı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 18.12.2018 tarihinde oy birliği ile karar verildi.