YARGITAY 15.HUKUK DAİRESİ
Tarih: 21.12.2017 Esas: 2016/2005 Karar: 2017/4537
Takas Yapılabilmesi İçin Her İki Borcun Muaccel Olması Şarttır.
Özet:
Dava, satım sözleşmesine dayalı alacağın tahsili için başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali talebine ilişkindir. Davalı, takas talebinde bulunmuştur. Takas yapılabilmesi için her iki borcun muaccel olması şarttır. Takası talep edilen dava dosyasındaki alacak için verilen hükmün kesinleşip kesinleşmediği araştırılmamıştır. Takası talep edilen alacak ile ilgili dava dosyasının bekletici mesele yapılmasına karar verilmeli ve verilen hükmün kesinleşmesi halinde takas definin şartları değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile takasın şartlarının oluştuğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, satım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup satım bedeli için başlatılan takibe yapılan itirazın iptâli, takibin devamı ve icra inkâr tazminatının tahsili istemine ilişkin olup; mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalının kendilerinden yangın damperi aldığını, yangın damperlerinin teslim edilmesine rağmen bedelinin ödenmediğini beyan etmiş, davalı ise yangın damperlerini aldıklarını ve bedelini ödemedikleri kabul etmiş fakat taraflar arasında davalıya ait yatın iç kısımlarının yapımı konulu eser sözleşmesi imzalandığı, davacının eser sözleşmesi kapsamındaki edimlerini yerine getirmemesi nedeni ile sözleşmenin feshedildiğini ve fesih nedeni ile fazla ödemelerinin olduğunu, … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/93 Esas sayılı dosyası ile fazla ödemenin tahsilini istediklerini ve belirtilen dosyadaki alacakları ile dava konusu alacağın takas edilmesini talep etmiş, mahkemece de takas şartlarının takip tarihinden önce gerçekleştiği, davalının takas beyanı gereğince borcun düştüğü ve alacağının bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Takas, TBK’nın 139. madde ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Takas yapılabilmesi için, iki kişi, karşılıklı olarak bir miktar para veya özdeş diğer edimleri birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise her biri alacağını borcuyla takas edebilir. Farklı sözleşmelerden doğmuş olsa da karşılıklı olarak bir miktar para ve özdeş edimlerin takası mümkündür. TBK’nın 139/2. maddesine göre de alacaklardan biri çekişmeli olsa bile takas ileri sürülebilir.
Somut olayda; takası talep edilen alacak için davalı tarafından … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne dava açılarak fazla ödenen iş bedelinin iadesi istenmiştir. … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/93 Esas sayılı dosyasında, 27.12.2016 tarihli celsede yüklenicinin iş sahibine 165.084,53 euro ödenmesine karar verilmiş, fakat bu kararın kesinleşip kesinleşmediği dosya kapsamından anlaşılamamıştır.
TBK’nın 139. maddesine göre takas yapılabilmesi için her iki borcun da muaccel olması şartı aranmaktadır. … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/93 Esas sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda verilen hükmün kesinleşip kesinleşmediği dosya kapsamından anlaşılamadığından takas edilmesi istenilen alacağın muaccel hale gelip gelmediği de denetlenememektedir.
Açıklanan nedenle takası talep edilen … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/93 Esas sayılı dosyasındaki alacak için verilen hükmün kesinleşip kesinleşmediği araştırılmadan eksik inceleme ile takasın şartlarının oluştuğundan bahisle davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş, … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/93 Esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasına karar verilmesi ve verilen hükmün kesinleşmesi halinde takas definin şartlarının değerlendirilerek sonucuna göre hüküm kurulmasından ibarettir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması nedeni ile kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 21.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.