YARGITAY 19.HUKUK DAİRESİ
Tarih: 14.06.2016 Esas: 2016 / 1903 Karar: 2016 / 10615
Takibin Yetkili İcra Dairesinde Yapılmış Olması İtirazın İptali Davasında Dava Şartıdır.
Özet:
Dava, otomatik kontörlü kart sistemiyle akaryakıt satışında uğranılan zararın tazmini için yapılan ilamsız icra takibine yönelik itirazın iptali talebine ilişkindir. Dosya içeriğinden, hem icra dairesinin yetkisine hem de mahkemenin yetkisine itiraz edildiği anlaşılmaktadır. İtirazın iptali davalarında yetkili icra dairelerinde takip yapılması dava şartıdır. İtirazın iptali davasında mahkemece, öncelikle icra dairesinin yetkisine yönelik itirazın incelenmesi gerekmektedir. Açıklanan hususlar dikkate alınmaksızın, mahkemenin kendi yetkisine yönelik itirazı inceleyerek, yazılı şekilde karar vermesi usul ve yasaya aykırıdır.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın yetki yönünden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı vekili, dava dışı P……. …….. A.Ş. ile müvekkili şirket arasında F…….. S……. A…….. sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme hükümlerine göre müracaat eden firmalara akaryakıt ihtiyaçlarını temin etmek amacı ile A ….. kontörlü kart verildiğini, ancak davalı şirket tarafından akaryakıt aldığı belirtilerek dava dışı P….’a rapor edilen dava dışı bir şahsa ait aracın gerçekte yakıt almadığının tespit edildiğini, bu şekilde araç ruhsatlarına tahsis edilen kartların başkaları tarafından kullanıldığı ve müvekkilinin akaryakıt bedelini tahsil edemeyerek zarara uğratıldığının anlaşıldığını, bu zararın tazmini için davalı aleyhine İ……..24. İcra Müdürlüğü’ nün 2015/5781 sayılı dosyasından icra takibi yaptıklarını, davalının itirazı ile takibin durduğunu belirterek, itirazın iptaline ve davalı aleyhine % 20 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın yetkisizlik, derdestlik ve husumet yönünden reddine, bu taleplerin kabul görmemesi halinde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, davacı ile dava dışı P……… A.Ş. arasında düzenlenen ‘automatic sistemi pazarlama anlaşması’ nda davalı tarafından atılmış bir imza bulunmadığı, davalı şirketin ticaret sicili kayıtlarına göre tescil adresinin A……/E……. olduğu, itirazın iptalinin talep edilebilmesi için yetkili icra dairesinde yapılmış geçerli bir ilamsız takibin bulunmasının gerektiği, somut olayda, her ne kadar davacı ile dava dışı petrol ofisi şirketi arasında düzenlenen sözleşmede yetki şartı bulunuyorsa da, davalı yanın sözleşmenin tarafı olmaması nedeniyle yetki şartının davalı yönünden bağlayıcı olmadığı, yetkinin İİK’ nun 50. maddesi yollamasıyla HMK’ nın ilgili maddelerine göre belirlenmesi gerektiği, icra dairesi ve mahkemenin yetkisine itiraz halinde öncelikle icra dairesinin yetkisinin incelenmesi gerektiği, taraflardan hiçbirinin yerleşim yerlerinin işbu mahkemenin yetki sınırları içinde bulunmadığı, yetkili icra dairesinde yapılmış bir icra takibi bulunmaması nedeniyle davanın usul yününden reddine karar vermek gerektiği, ne var ki, kısa karar yazılırken, önceki kararlardan alınan matbu ifadelerin silinmesinin unutulması ve mahkemenin yetkisizliğine göre hüküm kurulması karşısında kısa karar ile gerekçeli kararın hüküm fıkrası arasında çelişki oluşturmamak açısından; davalının icra dairesinin yetkisine itirazının yerinde olması nedeniyle davanın HMK’nun 114 ve 115. maddesi gereğince usul yönünden reddine, işbu mahkemenin yetkisizliği ile, HMK 20. mad. gereğince 2 haftalık yasal süre içerisinde talep edilmesi halinde dava dosyasının yetkili ve görevli A……. E….. N…..Asliye Ticaret Mahkemesi’ ne gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, automatic kontörlü kart sistemiyle akaryakıt satışında uğranılan zararın tazmini için yapılan ilamsız icra takibine vaki itirazın İİK’nın 67. maddesi hükmü uyarınca iptali istemine ilişkindir.
Davalı vekili, icra takip dosyasında süresinde ibraz ettiği ödeme emrine itiraz dilekçesinde icra dairesinin yetkisine, yine süresinde ibraz ettiği cevap dilekçesinde de mahkemenin yetkisine itiraz etmiştir. İtirazın iptali davalarında yetkili icra dairelerinde takip yapılması 6100 sayılı HMK’nın 114/2. maddesi hükmü uyarınca dava şartı niteliğinde olup, mahkemece İİK’ nın 50/2. maddesi uyarınca öncelikle icra dairesinin yetkisine yönelik itirazın incelenmesi gerekmektedir.
Mahkemece bu yönler gözetilmeksizin mahkemenin kendi yetkisine yönelik itiraz incelenerek, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre öteki temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 14.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.