YARGITAY 11.HUKUK DAİRESİ
Tarih: 28.02.2018 Esas: 2016/7703 Karar: 2018/1505
Tedarik Fiyatının Altında Mal Satma Nedeniyle Haksız Rekabet
Özet:
Davacı, davalının satış yaptığı rakamların üretim maliyetlerinin çok altında kaldığını iddia ederek davalının eyleminin haksız rekabet olduğunun tespiti, men’i, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur. Haksız rekabetin oluşması için; malların ve faaliyetlerin tedarik fiyatının altında satışa sunulması, bu şekilde satışa sunumun birden çok kez tekrarı, bu şekilde sunumun reklamlarda özellikle vurgulanması suretiyle kendisinin veya rakiplerinin kabiliyeti hakkında müşterilerin yanıltılması şartlarının gerçekleşmiş olması gerekir. Bilirkişi raporunda ekmeğin tedarik fiyatının altında satıldığı belirlenmiştir. Buna rağmen açıklanan hususlar dikkate alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
Taraflar arasında görülen davada verilen 31.03.2016 tarih ve 2014/684-2016/271 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı, …..tarafından belirlenen fiyat tarifesine göre 250 gram ekmeğin fiyatının 85 kuruş olması gerektiği, oysa davalı şirketin iki ekmek alana bir ekmek bedava şeklinde satış yaptığını, bu durumun …..’da faaliyet gösteren tüm fırıncıları zor duruma düşürdüğünü, davalının satış yaptığı rakamların üretim maliyetlerinin çok altında kaldığını iddia ederek davalının eyleminin haksız rekabet olduğunun tespiti ile maddi ve manevi tazminat talebine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının dava ehliyeti olmadığını, müvekkili eyleminin haksız rekabet teşkil etmediğini, davacının maddi ve manevi bir zararının oluşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, ….tarafından belirlenen fiyat tarifesinden de anlaşılacağı üzere ….. ilinde üretilen 250 gram ekmeğin fiyatının 85 kuruş olduğu, benimsenen bilirkişi raporuna göre ekmeğin maliyetinin 77,50 kuruş bulunduğu, davalının ekmekte kampanya yaparak promosyon uyguladığı, bunun bir satış yöntemi olup haksız rekabet teşkil etmeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı temyiz etmiştir.
Dava, haksız rekabetin tespiti, men’i ile maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin olup, mahkemece, yukarıda özetlenen gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Ancak, TTK 55/1-a-6. maddesi “Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin yeteneği hakkında yanıltmak; şu kadar ki, satış fiyatının, aynı çeşit malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerinin benzer hacimde alımında uygulanan tedarik fiyatının altında olması halinde yanıltmanın varlığı karine olarak kabul olunur; davalı, gerçek tedarik fiyatını ispatladığı takdirde bu fiyat değerlendirmeye esas olur.” hükmünü haizdir.
Anılan madde metnine göre haksız rekabetin oluşması için; seçilmiş ürünlerin, malların ve faaliyetlerin tedarik fiyatının altında satışa sunulması, bu şekilde satışa sunumun birden çok kez tekrarı, bu şekilde sunumun reklamlarda özellikle vurgulanması suretiyle kendisinin veya rakiplerinin kabiliyeti hakkında müşterilerin yanıltılması şartlarının kümülatif olarak gerçekleşmiş olması gerekir.
Gerçek tedarik fiyatının satıma konu değerden daha düşük olduğunu ispat yükü davalı tarafa aittir. Kanun koyucu söz konusu düzenlemeyle, bir tacirin, sırf daha fazla müşteri çekebilmek amacıyla kendisinin müşterilere daha ucuza satış yaptığına inandırmak için, göstermelik bazı ürünlerde tedarik fiyatının altında satış yapmak ve reklamlarında da buna vurgu yapmak suretiyle, kendisinin yeteneği konusunda müşterileri yanıltarak rakiplerinin önüne geçmeye çalışmasını dürüstlüğe aykırı ve haksız rekabetçi bir davranış olarak nitelendirmiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporunda ekmeğin tedarik fiyatının altında satıldığı belirlenmiş olmakla, anılan hüküm tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 28.02.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.